پیش‌بینی حوادث ترافیکی با استفاده از مدل فضایی ناحیه ای(موردمطالعه: تهران بزرگ، ‌سال 1396)

Abstract

تصادفات ترافیکی به‌صورت یک معضل اجتماعی در کشور مطرح است که همه‌ساله جان تعداد زیادی از مردم را گرفته و هزینه‌های اقتصادی بزرگی را به جامعه وارد می‌کند. در سال‌های اخیر، در بحث مدیریت ترافیک به‌ روش‌های پیش‌بینی تصادفات توجه زیادی شده است. پیش‌بینی حادثه، اثر زیادی در کاهش تلفات، جراحات و خسارات مالی ناشی از بروز تصادفات دارد. هدف اصلی این مطالعه، پیش‌بینی حوادث ترافیکی با استفاده از مدل فضایی ناحیه­ای تهران بزرگ در سال 1396 می‌باشد. این پژوهش از نظر روش گردآوری داده‌ها، توصیفی - مقطعی است. جامعۀ آماری پژوهش حاضر، آمار و داده‌های مربوط به تصادفات در مناطق 22 گانۀ شهر تهران در سال 1396 بوده که در بانک اطلاعاتی پلیس راهور ناجا ثبت ‌شده است. در این پژوهش، ضمن بررسی عوامل مؤثر بر حوادث ترافیکی، برای تحلیل داده‌های و ارائۀ مدل‌های پیش‌بینی، از مدل رگرسیون فضایی ناحیه‌ای استفاده شد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که سه عامل انسانی، راه و وسایل نقلیه، از عوامل مؤثر بر تصادفات ترافیکی شهر تهران بوده‌اند؛ به‌نحوی‌که متغیرهای کمکی تعداد سفرهای جذب‌شده و سفرهای تولیدشده بر شدت حوادث ترافیکی (تخلفات تامۀ تصادفات یعنی تغییر مسیر ناگهانی، عدم توجه به جلو، رعایت‌نکردن حق تقدم و عدم رعایت فاصلۀ طولی) تأثیرگذار هستند؛ به‌نحوی‌که افزایش یک‌درصدی در سفر جذب‌شده و تولیدشده به‌ترتیب به افزایش 7/21 و 2/23 درصدی نرخ تخلفات رانندگی منجر می‌شود.همچنین نتایج این پژوهش نشان داد کهبا لحاظ‌نمودن ساختار همبستگی داده‌های شمارشی می‌توان به مدل‌های پیش‌بینی حوادث ترافیکی در سال­های آینده پرداخته و عوامل مؤثر بر آن­ها را تعیین و کنترل نمود.