اهداف راهبردی فتح ری توسط سلطان محمود غزنوی

Abstract

شهر ری به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن در مسیر شاهراه ارتباطی شرق به غرب و شمال به جنوب ایران، از اهمیت ویژه‌ای در طول تاریخ ایران برخوردار بود و مدعیان قدرت در ایران همواره تلاش داشتند بر این شهر مسلط گردند. با تثبیت قدرت سلطان محمود غزنوی در شرق، او نقشۀ بلند پروازانه‌ای با ظاهر مذهبی برای آغاز فتوحات در ایران مرکزی و غربی، عراق عرب و قلمرو فاطمیان مصر طراحی نمود و در گام نخست شهر ری را تصرف کرد. از این زمان ری به پایگاه فرماندهی توسعه‌طلبی غزنویان تبدیل شد. این مقاله به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، به بررسی جایگاه ری در سیاست توسعه‌طلبی سلطان محمود غزنوی، اهداف و نتایج حاصل از آن پرداخته است. یافته‌ها نشان می‌دهد با ضعف و ناتوانی مجدوالدوله حکمران بویه‌ای شهر ری و درخواست کمک او از سلطان محمود، شرایط برای تسلط غزنویان بر ری فراهم گردید. سلطان محمود، فتح ری را مبدأ و آغازی برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده به‌ویژه رسیدن به بغداد و تسلط بر خلیفۀ عباسی می‌دانست؛ اما با مرگ او و اختلافات فرزندانش، فتوحات غزنویان در ایران مرکزی متوقف گردید.