نقش میر مهنا در تحولات امنیتی خلیج‌فارس (با تأکید بر اخراج هلندیها)
چکیده
در طول تاریخ خلیج‌فارس همواره به‌عنوان یک آبراه مهم و استراتژیک و منطقه‌ای ژئوپلیتیک مطرح بوده است. همین ویژگی‌ها باعث شده تا این آبراه مهم، مورد طمع و تجاوز گروههای مختلفی از بیرون قرار گیرد. در دوران زندیه و بخصوص دوره کریم‌خان زند نیز کشورهای مختلف اروپایی که از مدتها پیش وارد خلیج‌فارس شده بودند، اهداف استعماری خود را در این منطقه مهم دنبال میکردند. هلندیها در سال 1168 ه.ق / 1754 م وارد جزیره خارک شدند. نمایندگان کمپانی هند شرقی هلند (واک)، در طول مدت حضورشان در این جزیره به ایجاد روابط اقتصادی و سیاسی با کریم‌خان زند و دیگر امرای محلی پرداختند، ضمن آنکه در این مدت با گروههای مختلفی چون انگلیسیها، آل زعاب در بندر ریگ و گروههای قبیلهای دیگر درگیر مسائل مختلف شدند. در این پژوهش که با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای انجام شده است، به بررسی مسائلی که موجب چالش میان کریم‌خان زند و میر مهنا، همچنین کشمکش میان میر مهنا و کمپانی هند شرقی هلند گردید و نقش میر مهنا در سرکوبی کمپانی هلندی می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، هلندیها در درگیری که با میر مهنا امیر بندر ریگی بر سر خراج سالهای حضورشان در جزیره خارک داشتند شکست خوردند و در نخستین روز از سال 1766 م بعد از فعالیت تجاری 140 ساله در خلیج‌فارس برای همیشه از این آبراه مهم اخراج شدند.
کلید واژگان
خلیجفارسکریمخان زند
میر مهنا
کمپانی هند شرقی هلند(واک)
ناوگان دریایی
شماره نشریه
8تاریخ نشر
2016-03-201395-01-01
