شناسایی عوامل جمعیت‌شناختی موثر در تمایل به خرید و استفاده از اتومبیل خودران

Abstract

امروزه اتومبیل‌‌های خودران به‌عنوان انقلابی در تحرک افراد شناخته می‌شوند. باوجود مزایای بی‌شمار این فنّاوری، اصلی‌ترین مانع پذیرش از نظر افراد، عدم اعتماد است. هدف این مقاله، شناسایی عوامل جمعیت‌شناختی موثر بر تمایل افراد برای خرید، استفاده در شرایط رانندگی کسل‌کننده و به اشتراک‌گذاری اتومبیل‌های خودران در مناطق 22گانه شهر تهران از طریق پرسش‌گری با اندازه نمونه 338 نفر است. پرسش‌نامه‌ای با رویکرد رجحان بیان‌شده به‌همین منظور و برای اولین مرتبه در ایران به‌عنوان کشوری در حال توسعه طراحی و پس از تحلیل توصیفی متغیرهای موردپرسش، وجود رابطه و شدت آن از طریق آزمون کای‌دو و ضریب هم‌بستگی وی‌کرامر و اسپیرمن بررسی شد. تحلیل نتایج حاکی از تمایل 59 درصدی و مخالفت 37درصدی افراد در خرید این فنّاوری و هم‌چنین تمایل 70 درصدی در استفاده به هنگام رانندگی کسل‌کننده و 60 درصدی افراد در استفاده اشتراکی دارد. از میان گروه‌های سنی مختلف، افراد 44-25 سال بیشترین تمایل در خرید، استفاده در شرایط کسل‌کننده و اشتراکی دارند. افراد بدون گواهی‌نامه رانندگی و خودروی شخصی تمایل بیشتری برای خرید اتومبیل‌های خودران در ازای قیمت مناسب دارند. در مورد تمایل به خرید، اختلاف معناداری میان مردان و زنان یافت نشد؛ ولی در مورد تمایل به استفاده اشتراکی، مردان (33 درصد) سهم بیشتری نسبت به زنان (27 درصد) دارند که نشان‌گر اهمیت حریم خصوصی در زنان است. به‌منظور بررسی استقلال متغیرهای وابسته، از آزمون کای‌دو استفاده شده است که نشا‌ن‌گر وجود رابطه مستقیم و معنادار بین هر سه متغیر در سطح معناداری 01/0 است. نتایج این مقاله به‌منظور تسهیل تصمیم‌گیری سیاست‌گذاران و استفاده در برنامه‌ریزی در سیستم‌های حمل‌ونقل آینده کاربردی خواهد بود.