سطوح پایداری در محله‌های شهری مطالعه موردی: محلات شهر مهاباد

Abstract

توسعه­ی پایدار شهری، ایده‌ای با ابعاد گسترده و پیچیده است که در رشد و تکوین شهرها تأثیرگذار بوده، عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیست-محیطی و اکولوژیک را موردتوجه قرار می‌دهد. آنچه امروزه مهم است، آگاهی از نقاط قوت و ضعف ابعاد اجتماعی اقتصادی، زیست - محیطی و اکولوژیک توسعه است. هدف از این پژوهش بررسی محلات ناحیه سه مهاباد بر اساس شاخص های اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی، خدماتی و کالبدی برای شناسایی میزان سطوح پایداری محله‌ای است. این پژوهش ازنظر نوع «کاربردی- توسعه‌ای» و ازنظر روش «توصیفی-تحلیلی» است. با بهره‌گیری از مدل‌های ELECTRE و AHP و نرم‌افزارهایExpert Choice و Arc GIS وضعیت پایداری محلات شهری موردمطالعه مشخص شده‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد محله سنجان آباد در بعدهای اقتصادی (2 امتیاز) و زیست‌محیطی (4 امتیاز) محله‌ای کاملاً پایدار و در بعد خدماتی محله‌ای نیمه پایدار است. در رتبه­ی دوم پایداری محله باغ سیسه در بعد اجتماعی – فرهنگی (2 امتیاز) محله‌ای کاملاً پایدار و در بعد کالبدی و خدماتی محله‌ای نیمه پایدار است. در رتبه­ی سوم پایداری محله محمودکان (با 2 امتیاز) در بعد خدمات محله‌ای کاملاً پایدار و در بعد اجتماعی- فرهنگی محله‌ای نیمه پایدار است. در رتبه چهارم از بعد پایداری، محله باغ اسماعیل آقا (با 4 امتیاز) قرار دارد که در بعد کالبدی به‌عنوان پایدارترین محله شناخته‌شده است. در رتبه پنجم محله کوی هژار قرار دارد، به لحاظ شاخص های پایداری در پنج بعد کالبدی (4باخت)، خدماتی (4باخت)،، اجتماعی-فرهنگی (4 باخت)، اقتصادی (4 باخت) و زیست‌محیطی (2 باخت)، در سطح بسیار پایینی قرار دارد و به‌عنوان ناپایدارترین محله در ناحیه سه شهر مهاباد شناخته‌شده است.