مطالعه کمیت و کیفیت اسانس گیاهان دارویی Thymus vulgaris L.، Melissa officinalis L. و Achilleamill efoilum L. کشت ‌شده در شرایط اقلیمی شهرکرد

Abstract

در این پژوهش کمیت و کیفیت اسانس گیاهان دارویی: آویشن باغی، بادرنجبویه و بومادران در شرایط اقلیمی شهرکرد ارزیابی و مقایسه گردید. سرشاخه­های هوایی گلدار گونه­ها از مزرعه تحقیقاتی واقع در دانشگاه شهرکرد در تابستان 1396 برداشت شدند. اسانس نمونه­ها با استفاده از دستگاه تقظیر با آب (طرح کلونجر) استخراج و سپس با استفاده از دستگاه GC و MS-GC شناسایی گردید. نتایج نشان داد میزان اسانس آویشن باغی، بادرنجبویه و بومادران به‌ترتیب 12/0، 18/0 و 1/0 درصد بود. عمده­‌ترین ترکیبات اسانس آویشن باغی به‌ترتیب شامل تیمول (2/33 درصد)، گاما-ترپینن (5/18 درصد)، پ-سیمن (9/10 درصد) و لینالول (5 درصد) بودند. نرال (3/26 درصد)، ژرانیال (25درصد)، بتا-کاریوفیلن (9/6 درصد)، ژرانیل استات (4/6 درصد) و سیس کریزانتنول (8/5 درصد) مهم­‌ترین ترکیبات اسانس در گیاه بادرنجبویه بودند. عمده­‌ترین ترکیب اسانس در سرشاخه­ گلدار بومادران نیز شامل سیس کریزانتنیل استات (19/27درصد)، سیس کریزانتئول (6/13درصد)، ژرماکرن-دی (24/7 درصد)، بتا-کاریوفیلن (69/6 درصد) و تیمول (15/6 درصد) بودند. به‌طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که اسانس این گیاهان در شرایط اقلیمی شهرکرد از کمیت و کیفیت بهینه­ای برخوردار است و می­توان در فرآوری دارویی این گیاه اندر شرایط بومی این منطقه بهره جست.