بررسی میزان فنل، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی صمغ گیاه Pistacia atlantica از منطقه سراوان (استان سیستان و بلوچستان)

Abstract

صمغ درخت بنه<em>Pistacia atlantica</em> در طب سنتی بلوچستان به‌صورت خوراکی و موضعی در درمان بیماری‌های عفونی به کار می‌رود. در این پژوهش مقدار فنل، فلاونوئید کل و خاصیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های آلی و آبی صمغ و دود حاصل از سوزاندن صمغ بنه بررسی شد. برای سنجش میزان فنل و فلاونوئید به‌ترتیب از معرف‌های فولین سیوکالتیو و AlCl₃ و برای اندازه‌گیری پتانسیل آنتی‌اکسیدانی از دو روش DPPH و FRAP استفاده شد. نتایج نشان داد محتوای فنلی و فلاونوئیدی برای نمونه‌ها به‌ترتیب در محدوده 04/7– 07/4 میلی‌گرم گالیک اسید در هر گرم وزن خشک و 34/1-65/0 میلی‌گرم کوئرسیتی در هر گرم وزن خشک می‌باشد که عصاره متانولی صمغ با 15/0±04/7 میلی‌گرم گالیک اسید در هر گرم وزن خشک بیشترین مقدار فنول و با 13/0±34/1 میلی‌گرم گالیک اسید در هر گرم وزن خشک بیشترین مقدار فلاونوئید نسبت به سایر عصاره‌ها برخوردار بود .در ارزیابی پتانسیل آنتی‌اکسیدانی به روش DPPH محدوده غلظت مهار 50 درصد رادیکال‌های آزاد توسط عصاره‌هاμg/ml 08/340-043/122 می‌باشد که عصاره متانولی صمغ با مقدار μg/ml 3/2±043/122 دارای بیشترین قدرت مهارکنندگی است. توان آنتی‌اکسیدانی در روش FRAP در محدوده (mM Fe²⁺/ mg sample) 44/33-03/16 می‌باشد که عصاره متانولی با مقدارmM Fe²⁺/mg sample7/1±44/33 از توان بالاتری برای احیای آهن برخوردار است و اینکه عصاره‌های کلروفرمی از مقادیر کم فنل، فلاونوئید و حداقل فعالیت آنتی‌اکسیدانی برخوردار است. میزان همبستگی داده‌ها با نرم‌افزار SPSS بررسی گردید. صمغ گیاه بنه به دلیل تولید ترکیبات فنلی از خاصیت آنتی‌اکسیدانی مناسبی نیز برخوردار است.