تجزیه و تحلیل SWOT برنامه‌های همکاری علمی بین‌المللی در آموزش عالی ایران

Abstract

همکاری های بین المللی در آموزش عالی به فراهم کردن تجارب آموزشی فرامرزی برای دانشجویان و اساتید بمنظور ارتقاء روابط کاری می‌پردازد که این امر درنهایت به اثربخشی بیشتر این مراکز و نیز افزایش تفاهم فرهنگی کمک می‌کند. هدف پژوهش حاضر، تعیین مهمترین نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای برنامه‌های همکاری علمی-بین‌المللی در آموزش عالی ایران است. این تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد که برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق مشتمل بر اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های برتر حوزه همکاری‌های علمی-بین‌المللی(دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، صنعتی شریف، امیرکبیر و علم و صنعت) است که برابر با 3169 نفر می‌باشد. 342 نفر از آن‌ها از طریق روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبتی انتخاب شده‌اند. ابزار تحقیق از نظر روایی محتوایی و بر اساس نظر تعدادی از اساتید صاحب ‌نظر در حوزة آموزش عالی مورد تائید قرار گرفت و برای تعیین پایایی پرسش نامه نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب آن برابر 85/0 به دست آمد. تحلیل داده‌ها با استفاده از برنامه نرم‌افزاری SPSS نسخه 5/11 انجام شد. نتایج نشان داد مهمترین نقاط قوت برنامه‌های همکاری علمی بین‌المللی در آموزش عالی ایران عبارت بود از: توسعه تحصیلات تکمیلی، افزایش تعداد مقالات در نشریات بین‌المللی و افزایش سطح سواد فناوری در جامعه دانشگاهی. مهمترین نقاط ضعف عبارت بود از: اهمیت نداشتن همکاری‌های بین‌المللی در سیاستگذاری‌های کلان علمی، ضعف آگاهی مدیران دانشگاه‌ها از ظرفیت‌های موجود علمی و موقعیت‌ها و زمینه‌های همکاری‌های بین‌المللی در داخل و خارج کشور و انعقاد تفاهم نامه‌ها بدون پشتیبان اجرایی. مهمترین فرصت‌ها عبارت بود از: سرمایه گذاری کشور در دانش‌های جدید، توجه ویژه به جایگاه علم و فناوری و به ویژه همکاری‌های علمی-بین‌المللی در سند چشم‌انداز و تقاضای اجتماعی فزاینده برای آموزش عالی. مهمترین تهدیدها عبارت بود از: عدم ارتباط مناسب بین دولت، دانشگاه و صنعت، مشکلات فناوری‌های اطلاعاتی ناشی از پایین بودن سرعت، پهنای باند، کندی خطوط ارتباطی، فیلترینگ سایت‌ها و توجه محدود به کیفیت تولیدات علمی.