آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش های جدید خانواده

Abstract

هدف این پژوهش، ارائه پاره‌ای از توانمندی‌های آثار تربیتی فرهنگ انتظار در پاسخ به چالش‏ های جدید خانواده است. سؤالات اصلی پژوهش عبارتند از: تربیت اسلامی در عصر غیبت، از چه واقعیت‌ها و ظرفیت‌هایی برخوردار است؟ چالش‌های جدید نهاد خانواده در عصر حاضر کدامند؟ آثار تربیتی انتظار چه تأثیری بر چالش‌های جدید خانواده دارد؟ روش پژوهش در این مقاله، توصیفی، اسنادی و تحلیلی است. ابتدا موارد ناظر به واقعیات تربیت اسلامی در عصر غیبت با مراجعه به منابع مستند، توصیف می‌شود و پس از آن، چالش‌های جدید نهاد خانواده به شیوه اسنادی و از طریق پژوهش‌های انجام شده، طبقه‌بندی می‌گردد و در بخش بعدی آثار تربیتی انتظار از طریق واکاوی برخی روایات تبیین شده، با تجزیه و تحلیل یافته‏ های پژوهش، آثار تربیتی انتظار به منزله عوامل بازدارنده خانواده از چالش‌های جدی و جدید ارائه می‌شود. برخی یافته ‌های پژوهش عبارتند از مهم‌ترین آثار تربیتی انتظار در مفاهیمی مانند «باور به هدفداری جهان»، «حاکمیت تقوی بر جامعه»، «معیت علم و عمل متربی»، «حضور خانواده در متن تربیت» و «معناداری زندگی» قابل ارائه است و خانواده مانند یک سازمان زنده و پویا اگر متأثر از فرهنگ انتظار باشد، در معرض تحولات و دگرگونی‏ های مثبتی قرار می‏ گیرد مانند داد و ستد عاطفی عمیق، الگوسازی، فضاسازی تربیتی، تفاهم پایدار، مداومت بر نیایش، تمهید سلامت اخلاقی جامعه، سازواری با هدف آفرینش، و . . . . التزام به هر یک از این تحولات، شرایطی را برای متربی مهیا می‏ کند که از بروز چالش‌های جدی در خانواده، ممانعت به عمل می‌آورد.