اثر توأم تنش گرمای آخر فصل رشد و رقابت بین بوتهای بر فنولوژی، عملکرد و اجزای عملکرد باقلا

Abstract

هدف از این مطالعه بررسی تأثیر توأم تنش گرمای آخر فصل رشد و رقابت بین بوتهýای بر فنولوژی، عملکرد و اجزای عملکرد باقلا بود. بدین‌منظور آزمایشی بر روی رقم برکت باقلا، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور تاریخ کاشت (در سه سطح 7 و 24 آذر 1390 و 17 دی) و تراکم (در چهار سطح 8، 12، 16 و 20 بوته در مترمربع) و با چهار تکرار در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که با تأخیر در کاشت باقلا مدت زمان رسیدن به مراحل فنولوژیک کاهش یافت، به این دلیل که با محصول با دمای آخر فصل رشد برخورد کرده و سبب تسریع در رشد آن می‌شود. تاریخ کاشت اثر معنی‌داری بر تعداد بوته در مترمربع و تعداد دانه در غلاف نداشت، اما مقدار سایر مولفه‌های عملکرد از قبیل تعداد غلاف در بوته، وزن دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت با کاشت تأخیری کاهش یافتند. افزایش تراکم بر تعداد دانه در غلاف، وزن دانه و عملکرد دانه تأثیر معنی‌داری نشان نداد. با افزایش تراکم، شاخص برداشت و تعداد غلاف در بوته کاهش و عملکرد بیولوژیک افزایش یافت. اما اثر متقابل تاریخ کاشت و تراکم بر روی هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنی‌دار نبود.