اثر ریزوسفر گندم بر شکل‌های مختلف فسفر در خاک‌های آهکی تیمار شده با لجن‏ فاضلاب شهری

Abstract

چکیده<br />این پژوهش با هدف ارزیابی اثرات ریزوسفر گندم (Triticum aestivum L.) رقم بکراس روشن بر شکل‌های فسفر معدنی و فسفر آلی کل در ده خاک‏ آهکی تیمار شده با یک درصد (وزنی/وزنی) لجن فاضلاب شهری از تصفیه‌خانه‌ی شهرکرد در ریزوباکس اجرا شد. بدین منظور در یک طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار، گندم در ریزوباکس‌های تهیه شده کشت شد. شکل‌های مختلف فسفر به روش تصحیح شده عصاره‏گیری مرحله‏ای اولسن و سامرز تعیین شدند. نتایج نشان داد که ریزوسفر گندم منجر به کاهش معنی‌دار شکل‌های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده، فسفر آلی و فسفر باقیمانده، ولی افزایش معنی-دار فسفات کلسیم گردید. علاوه‏بر این، نتایج مطالعه همبستگی نشان داد که شاخص جذب فسفر توسط بخش هوایی گندم همبستگی معنی‏داری با فسفر استخراجی با روش اولسن، شکل‌های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده در اکسیدهای آهن و فسفات کلسیم در خاک‌های ریزوسفری و غیرریزوسفزی داشت. بنابراین، علاوه بر فسفر استخراجی با روش اولسن (فسفر قابل استفاده) و فسفر مسدود نشده؛ فسفر مسدود شده و فسفات کلسیم را نیز می‌توان به‏عنوان منابعی برای تأمین فسفر قابل استفاده گندم در دوره زمانی کوتاه مدت در خاک‌های آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب در نظر گرفت.<br />کلمات کلیدی: فسفر معدنی، فسفرآلی، عصاره‌گیری مرحله‏ای، ویژگی‌های زیستی<br />چکیده<br />این پژوهش با هدف ارزیابی اثرات ریزوسفر گندم (Triticum aestivum L.) رقم بکراس روشن بر شکل‌های فسفر معدنی و فسفر آلی کل در ده خاک‏ آهکی تیمار شده با یک درصد (وزنی/وزنی) لجن فاضلاب شهری از تصفیه‌خانه‌ی شهرکرد در ریزوباکس اجرا شد. بدین منظور در یک طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار، گندم در ریزوباکس‌های تهیه شده کشت شد. شکل‌های مختلف فسفر به روش تصحیح شده عصاره‏گیری مرحله‏ای اولسن و سامرز تعیین شدند. نتایج نشان داد که ریزوسفر گندم منجر به کاهش معنی‌دار شکل‌های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده، فسفر آلی و فسفر باقیمانده، ولی افزایش معنی-دار فسفات کلسیم گردید. علاوه‏بر این، نتایج مطالعه همبستگی نشان داد که شاخص جذب فسفر توسط بخش هوایی گندم همبستگی معنی‏داری با فسفر استخراجی با روش اولسن، شکل‌های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده در اکسیدهای آهن و فسفات کلسیم در خاک‌های ریزوسفری و غیرریزوسفزی داشت. بنابراین، علاوه بر فسفر استخراجی با روش اولسن (فسفر قابل استفاده) و فسفر مسدود نشده؛ فسفر مسدود شده و فسفات کلسیم را نیز می‌توان به‏عنوان منابعی برای تأمین فسفر قابل استفاده گندم در دوره زمانی کوتاه مدت در خاک‌های آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب در نظر گرفت.<br />کلمات کلیدی: فسفر معدنی، فسفرآلی، عصاره‌گیری مرحله‏ای، ویژگی‌های زیستی