اثر مدیریت خاکورزی بر تغییرات مکانی برخی ویژگی های خاک در اراضی شیب دار

Abstract

ببه منظور مشاهده تغییر مکانی ویژگیهای خاک در اراضی مجاور با مدیریت شخم، نمونهبرداری از میانه شیب در امتداد خطوط تراز به روش خطی، از عمق سطحی، با فواصل 5 متری، به تعداد 40 نمونه در زمینهای با شخم در امتداد خطوط تراز و 45 نمونه از زمینهای مجاور با شخم در جهت شیب، انجام گرفت. اجزا بافت، رطوبت اشباع، جرم مخصوص ظاهری، میانگین وزنی و هندسی قطر خاکدانهها، ماده آلی، کربنات کلسیم تعیین گردید. معنیداری اثر نوع شخم بر این ویژگیها با آزمون T نشان داد که اختلاف معنیداری در سطح 5 درصد بین تمام ویژگیهای در دو مدیریت شخم وجود دارد. اما بررسی روند داده‌ها نشان داد که اختلاف معنی‌دار در برخی از ویژگیهای مورد بررسی نمیتواند به دلیل وجود مدیریت شخم باشد. تغییرات مکانی با رسم نیم‌تغییرنما و مدلسازی آن برای کل داده‌ها (شامل زمینهایی با شخم در جهت و عمود بر جهت شیب) و به طور جداگانه در هر دو نوع شخم بررسی شد. نتایج نشان داد که برای هر ویژگی مورد بررسی در سه حالت یادشده، نیم‌تغییرنماها، مدل‌های برازش شده، دامنه تأثیر و درصد وابستگی مکانی متفاوت هستند. برای مثال، مدل برازش شده به داده-های شن، سیلت، رس، چگالی و ماده آلی در زمینهای با شخم عمود بر جهت شیب، مدل کروی با دامنه تاثیر به ترتیب 46، 18، 36، 97 و 37 متر بود، در حالی که برای کل داده های هر دو نوع شخم، به ترتیب گوسی، گوسی، نمایی، خطی و خطی با دامنه تاثیر 245، 51، 336، 217 و 217 متر بود.