امکان سنجی استفاده از ظرفیت بافری فسفر (PBC) برای تخمین فسفر قابل‌جذب ذرت در برخی خاک‌های آهکی

Abstract

چکیده<br />در این تحقیق، سطح بحرانی فسفر قابل‌جذب گیاه ذرت (Zea mays L.) در 25 نمونه خاک آهکی که از مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی جمع‌آوری شده بود، با استفاده از ظرفیت بافری فسفر (PBC ) تعیین شد. برای محاسبه ظرفیت بافری فسفر از روش‌های رایج آزمون فسفر خاک شامل روش‌های اولسن، کالول، سلطان‌پور و شواب، مورگان، کلونا2 و نوارهای کاغذی آغشته به اکسید آهن به‌عنوان فاکتور کمیت (Q) و از روش‌های شاخص اندازه‌گیری فسفر محلول شامل عصاره‌گیرهای آب مقطر، کلرید کلسیم 01/0 مولار و روش پاو به‌عنوان فاکتور شدت (I) استفاده شد. نتایج نشان داد که PBC محاسبه شده با استفاده از نسبت اولسن-P به پاو-P در مقایسه با سایر روش‌های محاسبه PBC بهتر می‌تواند مقدار فسفر جذب شده توسط گیاه ذرت را پیش‌بینی نماید. همبستگی بالای این روش با مقدار فسفر جذب شده توسط بخش هوایی مؤید این مطلب بود. همبستگی خطی نسبت اولسن-P به پاو-P با مقدار فسفر بخش هوایی به دو قسمت مثبت و منفی قابل تفکیک بود و مقدار این همبستگی در رابطه مثبت برابر **91/0 و در رابطه منفی **89/0- بود. سطح بحرانی فسفر قابل‎جذب محاسبه شده از نسبت اولسن-P به پاو-P برای دستیابی به 90 درصد حداکثر ماده خشک نسبی ذرت با استفاده از روش‌های تصویری کیت-نلسون، آماری کیت-نلسون و میچرلیخ-بری، به‌ترتیب 2/2، 44/2 و 19/1 تعیین گردید. میانگین ضرایب C1 و C معادله میچرلیخ-بری نیز به‌ترتیب 8411/0 و 0122/0 بدست آمد.