جایگاه رمز در اندیشه سهروردی بر اساس کتاب «حکمة الاشراق»

Abstract

چکیده<br /> رمز و سمبول در نگاه سهروردی متفاوت با نگاه متفکران جدید است که رمز را امری قراردادی می‌دانند. زبان رمزی در نگاه اشراقیان بیانِ حقیقت می‌کند. رمزها رقیقه‌ای از حقایق عالم علوی هستند که قَنطره و پنجره‌ای رو به سمت بالا می‌گشایند. رمزها در بیان این حقایق شدت و ضعف دارند، و به عبارت دیگر مقول به تشکیک هستند. سهروردی علاوه بر کتاب‌های داستانی که مشتمل بر رمزهای مختلف است، کتاب‌های حکمی نیز دارد که مهمترین آنها کتاب «حکمۀ الاشراق» است. این کتاب، چنانکه از نامش پیداست، تنها کتابی فلسفی نیست بلکه در حقیقت کتابِ حکمت ذوقی است که عمدتاً با زبان نور و ظلمت بیان شده است. این کتاب مملو از رمزهایی است که سهروردی در این کتاب به ودیعه گذاشته است، تا اهلش از آنها مطلع شوند. به عنوان مثال، حکیم اشراقی از نور و ظلمت، طلسمات، صنم، آینه، عالم مثال و غیره صحبت می‌کند که هر یک را بار معنایی ویژه‌ای است. سعی ما در این تحقیق، طرح بعضی از رمزهای سهروردی در این کتاب و رمزگشایی آنها است