بررسی نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر عدم بازگشت به زندان در بین زندانیان استان خراسان جنوبی

Abstract

زمینه و هدف: مسایل زندان و زندانیان به عنوان یکی از آخرین ایستگاه‌های توقف مجرمان و بزهکاران، همواره دل‌مشغولی مسئولان قضایی، انتظامی و مدیران زندان‌ها بوده و هست که جا دارد از ابعاد گوناگون به موضوعات مربوط به کاهش و تقلیل جرایم پرداخته شود لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر عدم بازگشت به زندان در بین زندانیان استان خراسان جنوبی با تأکید بر آموزش‌های داخل زندان انجام شد. روش‌شناسی: روش پژوهش، توصیفی- پیمایشی می‌باشد. جهت انتخاب نمونه پژوهش از بین کلیه زندانیان (زن و مرد) زندان‌های خراسان جنوبی که بازگشت مجدد به زندان داشته‌اند، به طور تصادفی تعداد 312 نفر انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه دینداری گلاک و استارک؛ حمایت اجتماعی فیلیپس و همکاران، و پرسشنامه محقق ساخته که پنج بُعد (مشارکت اجتماعی، مشکلات روحی، کنترل و نظارت اجتماعی، یادگیری اجتماعی و سابقه بازداشت) را می‌سنجید استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد دینداری دارای ضریب همبستگی059/0-، حمایت اجتماعی 122/0، کنترل اجتماعی با ضریب همبستگی 164/0، مشکلات روحی با ضریب همبستگی 064/0- و عدم مشارکت اجتماعی با ضریب همبستگی 128/0- می باشد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد بازگشت زندانیان به زندان بیش از حد میانگین می‌باشد و بین حمایت اجتماعی (حمایت دوستان و در کل حمایت اجتماعی)، کنترل و نظارت اجتماعی، مشارکت اجتماعی زندانیان و عدم بازگشت زندانیان به زندان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد بین دینداری، حمایت اجتماعی (بُعد حمایت خانواده و افراد جامعه) و مشکلات روحی رابطه معناداری وجود ندارد.