بررسی عوامل مؤثر بر شفافیت سیاست پولی در کشورهای منتخب خاورمیانه

Abstract

به لحاظ نظری شفافیت سیاست پولی معمولا به تقارن اطلاعات بین بانک مرکزی و بخش خصوصی اطلاق می‌شود. درجات بالای شفافیت عدم اطمینان را کاهش، استنباط بخش خصوصی از اهداف بانک مرکزی را بهبود و تاثیرگذاری سیاست پولی را افزایش می‌دهد. در دو دهه اخیر، بانک‌های مرکزی سراسر دنیا مجموعه‌ای از راهکارها را برای افزایش شفافیت سیاست پولی به کار گرفته‌اند. امروزه اکثر بانک‌های مرکزی گزارش‌های منظمی راجع به شرایط اقتصادی و مالی، وضعیت سیاست پولی و چشم‌انداز متغیرهای هدف منتشر می‌کنند. علاوه بر این اکثر بانک‌های مرکزی در کشورهای پیشرفته اهداف تورمی صریحی را در هدایت سیاست پولی اتخاذ کرده‌اند که می‌تواند به ‌عنوان یکی از جنبه‌های مهم شفافیت سیاست پولی مورد توجه قرار گیرد. اما حرکت به سوی شفافیت بیشتر سیاست پولی در بین اکثر کشورهای خاورمیانه از جمله ایران با کندی نسبی همراه بوده است. بر این اساس در این مطالعه با هدف بررسی عوامل مؤثر بر شفافیت سیاست پولی در کشورهای منتخب خاورمیانه در دوره 2010-1998، از روش داده‌های تابلویی استفاده‌ شده است. نتایج به ‌دست‌آمده از تخمین شش مدل، نشان‌دهنده نقش منفی معنادار تورم دوره گذشته و همچنین اثر مثبت معنادار متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه، تعمیق مالی و افزایش درجه باز بودن اقتصاد بر میزان شفافیت سیاست پولی در کشورهای منتخب خاورمیانه است. همچنین در بین متغیرهای نهادی، عامل کارایی دولت نیز بر شفافیت سیاست پولی در این کشورها تاثیر مثبت داشته است. در حالی ‌که سایر متغیرهای نهادی اثر معناداری بر میزان شفافیت سیاست پولی نداشته‌اند.