بررسی نظری و تجربی نرخ طبیعی بهره از دیدگاه متعارف و مقایسه آن با دیدگاه رقیب: مطالعه موردی اقتصاد ایران 1352-1387

Abstract

هدف ما از این تحقیق، برآورد و تخمین نرخ طبیعی بهره در اقتصاد ایران طی دوره زمانی 1352-1387 می‌باشد. بر اساس مبانی نظری بیان شده در دیدگاه متعارف، نرخ طبیعی بهره نرخی است که بر حسب آن نرخ محصول در سطح بالقوه قرار دارد و تورم نیز با ثبات است. اما در این مقاله دیدگاه جدید در مورد نرخ طبیعی بهره ارائه شده است که بر طبق این دیدگاه، نرخ طبیعی بهره فقط ریشه غیر پولی بهره بازاری است و نرخ طبیعی بهره از این منظر، نرخی نیست که بر حسب آن تورم باثبات باشد و محصول هم در سطح بالقوه قرار گیرد. نتایج تجربی این تحقیق نشان می‌دهد که نرخ طبیعی بهره در اقتصاد ایران، پایین‌تر از نرخ بهره پولی بوده است که حاکی از بالاتر بودن بیکاری موجود از اندازه طبیعی‌اش می‌باشد. برای از بین بردن شکاف بیکاری طبیعی لازم است ازطریق اصلاح سیستم پولی و بانکی کشور، نرخ بهره پولی را به سمت اندازه طبیعی آن سوق داد. لازم است با اقدام مسئولین پولی کشور، عرضه واقعی پول افزایش یابد تا جزء پولی بهره بازار کاهش یابد. همچنین برای کاهش نرخ بهره طبیعی لازم است نرخ ترجیح زمانی ازطریق کاهش نسبت مصرف به سرمایه‌گذاری توسط بخش دولتی و خانوارها کاهش یابد.