عوامل موثر بر مکان‌یابی بنگاه‌های صنعتی از دیدگاه رفتارگرایان: مدل لوجیت/ پروبیت

Abstract

موفقیت اقتصادی یک بنگاه صنعتی نه تنها در گرو کارایی تکنیکی و اقتصادی آن است، بلکه به مکان استقرار فعالیت مورد نظر نیز بستگی دارد. عوامل موثر بر محل استقرار بنگاه‌های صنعتی را می‌توان از سه دیدگاه نئوکلاسیک‌ها، نهادگرایان و رفتارگرایان مورد بررسی قرار داد. از دیدگاه نئوکلاسیک‌ها و نهادگرایان مهم‌ترین عوامل موثر بر مکان‌ بنگاه‌ها، عوامل بیرونی بنگاه مانند نزدیکی به زیربناها، دسترسی به نیروی کار ماهر، هزینه‌های حمل‌ونقل، مالیات و ... است، در حالی که از دیدگاه رفتارگرایان عوامل درونی بنگاه مانند اندازه، مالکیت، نوع صنعتی که بنگاه در آن به فعالیت مشغول است مورد تاکید می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی عوامل موثر بر مکان‌یابی بنگاه‌های صنعتی از دیدگاه رفتارگرایان طراحی شده است.<br /> تمام بنگاه‌های صنعتی جدیدی که طی دوره زمانی 1389-1380 در استان یزد تاسیس شده‌اند داده‌های این پژوهش را تشکیل می‌دهند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بنگاه‌های خصوصی تمایل داشته‌اند تا در نزدیکی شهرهای بزرگ مستقر شوند. این در حالی است که بنگاه‌های با اندازه بزرگ و متوسط تمایل دارند دور از شهرها مستقر ‌شوند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، مشوق‌های دولتی از جمله عوامل موثر بر مکان‌یابی بنگاه‌های صنعتی به شمار رفته و می‌تواند به عنوان ابزار سیاست‌گذاری برای هدایت بنگاه‌ها به دیگر شهرها تلقی شود.