مقایسه‌ی تحمل به تنش شوری بذور گیاهان دارویی ریحان، آویشن‌دنایی، زوفا و بادرشبی براساس شاخص‌های جوانه‌زنی

Abstract

ارزیابی شاخصه‌های جوانه‌زنی تحت شرایط تنش شوری یکی از راهکار‌های سریع در انتخاب گیاهان مقاوم به این تنش است. بدین منظور بذور چهار گیاه دارویی ریحان (.Ocimum basilicum L)، آویشن‌دنایی (Thymus daenensis Celak)، زوفا (Hyssopus officinalis L.) و بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.) تحت تأثیر شش تیمار مختلف شوری (0، 3، 7، 10، 15 و 20 دسی‌زیمنس بر متر) به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار قرار گرفت و شاخصه‌های جوانه‌زنی آنها مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بذور هیچ کدام از گیاهان مذکور در شوری 10 دسی‌زیمنس بر متر و بالاتر قادر به جوانه‌زنی نبودند. اثر متقابل شوری در گونه‌ی گیاهی بر اکثر صفات اندازه‌گیری‌شده غیر از طول ساقه‌چه، طول گیاهچه و سرعت جوانه‌زنی تأثیر معنی‌داری داشت. بیشترین درصد جوانه‌زنی (63.3 درصد) در سطح شوری صفر دسی‌زیمنس بر متر متعلق به آویشن دنایی و در سطوح شوری 3 دسی‌زیمنس بر متر (76.6 درصد) و 7 دسی‌زیمنس بر متر (80 درصد) متعلق به بذور ریحان بود. بیشترین سرعت جوانه‌زنی در تمام سطوح شوری مربوط به بذور ریحان بود. براساس شاخص تحمل، بیشترین میزان تحمل به شوری (0.0384- در سطح شوری 3 دسی‌زیمنس بر متر و 0.0084- در سطح شوری 7 دسی‌زیمنس بر متر) مربوط به بذور ریحان بود و کمترین میزان تحمل در سطح شوری 3 و 7 دسی‌زیمنس بر متر به ترتیب به آویشن‌دنایی (0.0034-) و زوفا (0.0027+) اختصاص داشت.