واکنش تعدادی از توده های بومی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) به تاریخ های کاشت پاییزه در شرایط آب و هوایی مشهد

Abstract

به منظور مطالعه واکنش تعدادی از توده ­های بومی زیره­ سبز نسبت به شرایط سرما تحت تأثیر تاریخ های مختلف کاشت پائیزه، آزمایشی در سال زراعی 86- 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. این آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکراراجرا شد که تاریخهای کاشت پاییزه به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح 25 مهر (کاشت اول)، 25 آبان (کاشت دوم) و 25 آذر(کاشت سوم) و توده بومی زیره سبز در پنج سطح (تربت حیدریه، خواف، سبزوار، قائن و قوچان) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته­ شدند. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت، توده­ بومی و اثر متقابل آنها بر درصد بقای زمستانه، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت زیره سبز معنی­دار بود. به طور کلی با تأخیر در کاشت از 25 مهر به 25 آذر تعداد چتر در بوته و تعداد دانه در چتر کاهش یافت. گیاهان تاریخ­کاشت سوم دارای بالاترین درصد بقای زمستانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بودند. همچنین بیشترین عملکرد دانه برای توده­ قاین در تاریخ کاشت سوم به میزان 5/62 گرم در متر مربع و کمترین عملکرد دانه برای توده ی خواف در تاریخ کاشت دوم به میزان 1/12 گرم در متر مربع بدست آمد. با توجه به حصول نتایج مناسب در این آزمایش و به منظور گسترش کاشت پاییزه زیره ی سبز در نقاط مختلف استان، تداوم این گونه پژوهشها قابل توصیه است.