ارزیابی آزمایشگاهی و میدانیBacillus thuringiensis Berliner روی کرم جوانه خوار مرکبات Archips rosanus Linnaeus در استان مازندران

Abstract

پروانه جوانه‌خوار Archips rosanus از آفات پلی‌فاژ در حال گسترش در باغ‌های مرکبات غرب استان مازندران می‌باشد. در این تحقیق اثر باکتری Bacillus thuringiensis subsp kurstaki روی مراحل مختلف لاروی کرم جوانه‌خوار مرکبات Archips rosanus مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام آزمایش‌های زیست‌سنجی‌ در شرایط آزمایشگاهی از روش غوطه‌ورسازی (Dipping method) استفاده شد.LC50 و LC90 باکتری B.t برای لاروهای سن اول و مجموع سن دوم و سوم لاروی به ترتیب 4480، 9010 و 4460، 19040 پی‌پی‌‌ام به دست آمد. آزمایش گلدانی روی نهال‌های دو ساله رقم پرتقال واشنگتن ناول Citrus sinensis(L) Osbeck.Var novel با 5 تیمار و آب یونیزه به عنوان شاهد و در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها، LC50 و LC90 این باکتری برای لاروهای سن اول و دوم A. rosanus96 ساعت پس از تیمار به ‌ترتیب 2130، 13790 و 2840، 16840 پی‌پی‌‌ام محاسبه شد. آزمایش میدانی در قطعه‌ای 3000 متر مربعی از یک باغ 30 هکتاری انجام شد. در این آزمایش 4 تیمار حشره‌کش مالاتیون (57%=EC) (2 در هزار)، باکتری B. thuringiensis( 5/0 درصد)، (1 درصد) و آب‌پاشی به عنوان شاهد با یکدیگر مقایسه شدند. میانگین تعداد لاروهای زنده A. rosanus روی واحدهای نمونه‌برداری در سال اول اختلاف معنی‌داری نداشته اما در سال دوم در درختان شاهد، B. thuringiensis( 5/0 درصد)، (1 درصد) و مالاتیون 7 روز بعد از تیمار به‌ترتیب a466/5، c4/2، ab4/4 و bc266/3 بودند. نتایج به صورت کلی نشان داد که حشره‌کش میکروبی B.t قابلیت کشندگی مناسبی برای لاروهای آفت مذکور در شرایط باغی دارد.