بررسی عوامل، زمینه‌ها و انواع جرایم ناموسی (با مطالعه موردی در افغانستان)

Abstract

یکی از پدیده‌های جنایی رایج در جوامع سنتی به‌خصوص جامعه افغانستان، جرایم ناموسی است. جرایم ناموسی جرایمی است که به انگیزه حفظ ناموس یا انتقام از متجاوز به ناموس، توسط خویشاوندان وی صورت می‌گیرد و غالباً متوجه زنان است. آنچه در این نوشتار می‌آید، بررسی و تبیین علل و زمینه‌ها و نیز انواع جرایم ناموسی به‌خصوص در جامعه افغانستان است که پرداختن به آن با رویکردی فقهی‌-حقوقی با توجه به نبود تحقیقی جامع در این موضوع در افغانستان و با عنایت به شرایط جدید پیش‌آمده در این کشور(حضور یک‌باره و چشمگیر زنان در بسیاری از عرصه‌ها که این مسئله منجر به بروز اشکال مختلفی از خشونت‌های برآمده از تعصب ناموسی در این کشور شده است) ضروری به نظر می‌رسد. آنچه در این مقاله به‌عنوان عوامل انواع جرایم ناموسی، اعم از جرایم علیه تمامیت جسمانی، جرایم علیه اموال و جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی شناخته‌شده و مورد بحث قرارگرفته است، عبارت است از تعصب ناموسی، بدفهمی و کج‌فهمی از دین، ازدواج‌های اجباری یا نامتناسب، خودکامگی حاکمان و فساد اداری، عدم حاکمیت قانون و دخالت مراجع غیررسمی در قضاوت.