سطح‌بندی و تحلیل وضعیت پایداری درسکونتگاه‌های روستایی مورد شناسی: شهرستان زرّین‌دشت

Abstract

<strong>امروزه رویکرد توسعۀ پایدار به‌عنوانِ چارچوبی برای تحلیل پایداری نظام سکونتگاه‌های انسانی به‌طور عام و سکونتگاه‌های روستایی به‌طور خاص از ارزش و اعتبار بالایی برخوردار است. بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیت‌ها و تنگناهای آن‌ها در فرایند برنامه‌ریزی توسعۀ روستایی اهمیت بسزایی دارد. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل وضعیت پایداری در سکونتگاه‌های روستایی شهرستان زرّین‌دشت است. در فرایند پژوهش، ابتدا مبانی نظری سنجش پایداری و سوابق مطالعاتی آن مورد مطالعه قرار گرفت و براساس آن و با توجه به اطلاعات موجود درخصوص منطقة مورد مطالعه، 76 شاخص سنجش پایداری در پنج بُعد اقتصادی، اجتماعی، محیطی، کالبدی‌ و دسترسی تعیین شد. جامعۀ آماری تحقیق را همۀ سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان (7927 نفر) و کارشناسان تشکیل می‌دهد که از میان گروه اول حجم نمونه‌ای با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 310 پرسشنامه به‌صورت تصادفی ساده و از بین کارشناسان حجم نمونه‌‌ای به تعداد30 نفرتکمیل ‌شده است. در این پژوهش برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های کمّی از آزمون تی تک‌نمونه‌‌‌ای و برای به‌دست آوردن وزن هریک از ابعاد و اولویت‌بندی دهستان‌ها از تحلیل سلسله‌مراتبی فازی استفاده ‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که دهستان خسویه با وزن 354/0 به‌عنوانِ پایدارترین دهستان در ابعاد پنج‌گانه مشخص شده است. دهستان زیرآب با وزن 247/0 پایداری ضعیف، دهستان ایزدخواست غربی با وزن 153/0 در شرایط نیمه‌پایدار و همچنین دهستان ایزدخواست شرقی با وزن 072/0 و دهستان دبیران با وزن 077/0 به‌عنوانِ ناپایدار‌ترین دهستان‌های شهرستان انتخاب شده‌اند. همچنین نتایج آزمون تی تک‌نمونه‌‌‌ای نشان می‌دهد که دهستان خسویه با میانگین 629/3 بیشترین و دهستان دبیران با میانگین 516/2 کمترین میانگین را دارند.</strong>