ساختارشناسی پنج ورق حساب از سدۀ ششم هجری (کهن‌ترین اسناد نویافتۀ محفوظ در مرکز اسناد آستان قدس رضوی)

Abstract

<strong>هدف: </strong>بررسی، بازخوانی و ساختارشناسی پنج ورق حساب نوشته‌شده در سال‌های 507، 509 [2برگ]، 514 و 565 هجری قمری می‌پردازد.<br /> <strong>روش/ رویکرد پژوهش: </strong>نخست همۀ اسناد بازخوانی شده و سپس با روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده‌است.<br /> <strong>یافته‌ها و نتیجه‌گیری: </strong>این پژوهش با رمزگشایی از خطوط و علامت‌های ثبت‌شده بر کهن‌ترین نمونه‌های شناخته‌شده از ورَق (فَرد) و تنها نمونه‌های اصیل و کهن شناخته‌شدۀ پیش‌از دورۀ مغول، نشان می‌دهد که آنچه امروز با عنوان علائم سیاق شناخته می‌شود. درواقع همان روش نگارش اعداد به‌شیوۀ ساده‌نویسی و حرف‌نویسی اعداد عربی است. این مجموعه ما را در شناخت بهتر روند سیاق‌نویسی، نظام دفترداری و تحوّل تدریجی نشانه‌های سیاق یاری می‌کند.