مسائل زنان در دهۀ نخست عصر رضاشاه برپایۀ مقالات دو نشریۀ زنان

Abstract

<strong>هدف</strong>: شناسایی مسائل زنان در دهۀ 1300-1310 به‌صورتی که در دو نشریۀ متعلق به زنان منعکس شده‌است.<br /> <strong>روش/ رویکرد پژوهش</strong>: داده‌ها از محتوای دو مجله به نام‌های زبان زنان و عالم نسوان گرداوری شد. از اسناد موجود در آرشیو ملی ایران برای گرداوری داده‌های پشتیبان استفاده شد.<br /> <strong>یافته‌ها و نتیجه‌گیری</strong>: زبان زنان را صدیقه دولت‌آبادی (1261-1340) از پیشروان حقوق زنان در ایران، ابتدا در سال 1299 در اصفهان به‌صورت روزنامه، و پس‌از توقیف به‌دلیل پرداختن به موضوع‌های سیاسی در سال بعد، تا سال 1302 در تهران به‌صورت مجله‌ای ویژۀ مسائل زنان منتشر کرد. عالم نسوان به صاحب‌امتیازی نوابه صفوی به‌مدت سیزده سال (1299-1312) به‌صورت منظم منتشر شد. هر دو مجله به دفاع از حقوق زنان، مبارزه با جهل و بی‌سوادی زنان، رسیدگی به معضلات بهداشتی-درمانی زنان، موضوع حجاب، قوانین ازدواج‌وطلاق، مبارزه با ازدواج زودهنگام دختران و تعدد همسر می‌پرداختند. هدف این مجلات انتقاد از وضع جامعۀ ایران و ترویج نوسازی ساختار اجتماعی-فرهنگی بود؛ ولی به‌سبب نگرانی از توقیف، غیرسیاسی بودند و برنامه‌های نوسازی دولت‌محور را دنبال می‌کردند.