سیر تحولات سیاسی و اجتماعی یزد در دوران مشروطه

Abstract

<span>در دههء نخست انقلاب مشروطه،یزد شاهد حوادث و آشفتگیهای فراوانی بود.حاکمان یزد در زمان مظفر الدین‌ شاه،قبل از وقوع انقلاب مشروطه،به دلیل ضعف جسمی و روحی شاه،بسیار گستاخ بودند و مستبدانه به‌ غارت و چپاول و گرفتن اضافه جمعهائی بر مالیات از اهالی یزد می‌پرداختند.اهالی یزد،با بست‌نشینی و تحصن اعتراض می‌کردند،ولیکن هر حاکم جدید به نوع دیگری به آزار و اذیت ایشان می‌پرداخت.قحطی، خشکسالی و شیوع وبا نیز مزید بر علت بود.اقلیتهای مذهبی چون زرتشتیان نیز،تاوان سنگینی می‌پرداختند. پس از امضا شدن فرمانم مشروطیت،نهضت مشروطه‌خواهی در یزد شکل گرفت و حاج محمد تقی مازار،نقش‌ برجسته‌ای در آن نهضت داشت.زرتشتیان یزد نیز طرفدار مشوطه بودند،ولیکن چون حاکمان یزد همچنان‌ همان افراد سابق بودند،درگیریهای شدیدی پیش آمد که به کشته شدن حاج محمد تقی مازار و ترور پرویز شاهجهان،تاجر زرتشتی انجامید.اعتراض عمومی مردم یزد به تصویب مالیات،تشکیل انجمن ولایتی،تعیین‌ نمایندهء یزد برای دور اول مجلس،محاصره شدن یزد به دست دزدان فراغه‌ای و چپاول آن به دست نظامیان‌ بختیاری در زمان حکومت سران بختیاری بر یزد،توقیف و دوخته شدن دهان شاعر مبارز،فرخی یزدی نیز از جملهء دیگر موارد بررسی است.</span>