روشهای ساخت و کاربرد مقوا، در هنرهای اسلامی ایران

Abstract

یکی از مواد اساسی در هنر اسلامی ایران که در بسیاری از شاخه های هنری در طی بیش از ده سده گذشته، کاربرد فراوانی داشته مقواست. این ماده اگرچه در طول تاریخ برفراز ایران، ساختاری کاغذی داشتهو معمولا از خمیر کاغذ و یا چسباندن لایه های کاغذ تهیه میشده اما به دلیل دارا بودن ویژگی های فیزیکی متفاوت برای کاغذ همواره تکبه گاه، نگاه دارنده و پوشاننده و برای بسیاری از هنر های اسلامی بستر بوده است. ماندگاری بسیاری از آثار هنری، که سالیان درازی در آغوش مقوا در قاب جلد، محفظه ، قوطی، قاب ، ورق و بستر نقاشی و ... به یادگار مانده است در گرو ویژگی های کیفی مقوا میباشد که با زبردستی هنرمندان مقواگر به دقت ساخته و پرداخته میشده است. روشن است که تلاش برای شناخت بیشتر این مقوله در میان پزوهش های هنر اسلامی و ایرانی ما را در جهت احیای بهتر و حفاظت مطولبتر آن یاری خواهد کرد. دراین مقاله ابتدا انواع شیوه های ساخت مقوا برای کاربردهای گوناگون مورد بررسی قرارگرفته سپس به فن شناسی کاربرد مقواهای مختلف در هر یک از هنرهای اسلامی ایران پرداخته شده است.