بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی آبیاری تحت‌فشار در توسعۀ کشاورزی و نواحی روستایی مطالعۀ موردی: بخش بهاران شهرستان گرگان

Abstract

کاهش چشمگیر ذخائر آبی در کشور در سال‌های اخیر ضرورت توجه هر چه بیشتر به روش‌های مصرف بهینه آب و اصلاح شیوه‌های آبیاری را می‌طلبد. هدف این پژوهش بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی آبیاری تحت فشار در توسعه کشاورزی و نواحی روستایی بخش بهاران شهرستان گرگان می‌باشد. این تحقیق از نوع کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی و میدانی است که به روش پیمایشی اجرا شده است. جامعه‌ی آماری شامل 2316‌نفر از کشاورزان مدرن و سنتی بخش بهاران شهرستان گرگان بودند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 330 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که از این تعداد 200‌نفر از کشاورزان سنتی و 130‌نفر از کشاورزان مدرن به صورت تصادفی ساده مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار اصلی پژوهش، پرسشنامه است که پایایی آن از طریق تکمیل30‌پرسشنامه و ضریب آلفای کرونباخ (73/0) بدست آمده است. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای مقایسه و سنجش متغیرها، از آزمون‌های T مستقل، فریدمن و مان‌وایتنی استفاده شد که نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که آبیاری مدرن در اکثر مولفه‌های اقتصادی تا سطح اطمینان 99‌درصد اثرگذار بوده و همچنین باعث بهبود شاخص‌های اجتماعی از قبیل کاهش مهاجرت، افزایش انگیزه کشاورزان و ... شده است. شایان ذکر است که در زمینه‌های مولفه‌های اقتصادی و اجتماعی کشاورزان سنتی و مدرن تفاوت معناداری را تا سطح 99‌درصد نشان می-دهند،