ارزیابی خصوصیات هیدروژئولوژیکی و توسعۀ پایدار آب زیرزمینی آبخوان دشت مهاباد

Abstract

رشد جمعیت، افزایش تقاضا و محدود بودن منابع آب سطحی باعث می‌گردد نیاز به منابع آب‌های زیرزمینی اهمیت ویژه‌ای یابد. به منظور حفاظت از آبخوان‌ها و مدیریت بهره‌برداری مطمئن و توسعه پایدار آب‌های زیرزمینی می‌بایست بیلان آب زیرزمینی بصورت دوره‌ای تعیین و مورد ارزیابی قرار گیرد. مدیریت بهینه منابع آب زیرزمینی نیازمند شناخت و بررسی دقیق وضعیت هیدروژئولوژیکی آبخوان‌ها دارد. آبخوان دشت مهاباد در قسمت جنوبی دریاچه ارومیه واقع است که به منظور مطالعات هیدروژئولوژیکی این دشت، تعیین خصوصیات آبخوان، تعیین بیلان آبی، بررسی نوسانات و عمق سطح ایستابی آب-های زیرزمینی، از پایش‌های سیستماتیک چاه‌های پیزومتری و چاه‌‌های اکتشافی حفاری‌شده و همچنین داده‌های اخذ شده از سازمان آب منطقه‌ای استان آذربایجان‌غربی استفاده شده است. در این مطالعه به بررسی دقیقی از تأثیر سازندهای زمین-شناسی بر کمیت و تأثیر در تغذیه آب زیرزمینی پرداخته شد که همراه با مطالعات صحرایی منجر به شناسایی دو گسل مدفون در دشت گردیده است. نتایج حاصل از بیلان آبی نشانگر حالت تعادل آبخوان می‌باشد که بر این اساس حجم آب مجاز قابل بهره‌برداری سالانه بدون ایجاد شرایط نامطلوب در حوضه آبخوان، معادل 30 میلیون مترمکعب در سال می‌باشد. همچنین مناطق مناسب جهت حفاری چاه‌های بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی و فاصله چاه‌ها از یکدیگر در دشت تعیین گردید.