امکان‌سنجی اقلیمی کشت کلزا در استان کرمانشاه

Abstract

کلزا یکی از مهمترین دانه‌های روغنی است که در سال‌های اخیر در مناطق مختلف کشور کشت می‌شود. با توجه به حمایت­های گسترده‌ی دولت در زمینه‌ی کشت دانه­های روغنی، به خصوص کلزا به منظور کاهش وابستگی به واردات این محصول و نزدیکی به مجتمع کشت و صنعت ماهیدشت به منطقه به عنوان بازار خرید تضمینی این محصول در استان، امکان‌سنجی اقلیمی و گسترش کشت کلزا در این منطقه بسیار مفید است. در این پژوهش ویژگی­های دما و بارش طیّ دوره‌ی رشد کلزا و هر یک از مراحل رشد و تاریخ گذر دماهای حدی 7- ،15- و 40 درجه سانتیگراد در سطح ایستگاه­های مورد مطالعه طیّ دوره‌ی آماری 19 ساله (2010-1992) مورد بررسی قرار گرفت و پس از آن با استفاده از نرم‌افزار GIS پهنه‌های کاملاً مناسب، مناسب،ضعیف و نامناسب کشت کلزا در سطح استان مشخص شد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مناطق کاملاً مناسب و مناسب که منطبق بر مناطق مرکزی و دشتی این استان باشد، حدود 70 درصد منطقه‌ی مورد مطالعه را در برمی‌گیرد. پهنه‌ی نامناسب که منطبق بر مناطق کوهستانی و مرتفع است کمترین مساحت (2302 کیلومتر مربع) از منطقه‌ی مورد مطالعه را پوشش می­دهد و پهنه‌های با قابلیت‌های ضعیف برای رشد کلزا حدود 7801 کیلومترمربع است که حاشیه‌ی ارتفاعات این استان را به خود اختصاص می‌دهد.