نقش گسل کرند در تحول شکل چین¬ها در شمال غرب زاگرس مورد: ناودیس ریجاب دکتر محمود علائی¬طالقانی ، دکتر زهرا رحیم¬زاده

Abstract

گسل کرند به طول 45 کیلومتر و با ساز و کار رو رانده از مهمترین ساختارهای ریخت زمین ساختی بخش شمال غرب زاگرس چین خورده در اطراف سر پل ذهاب است. قرار گرفتن شماری از زمین­لرزه­های سده بیستم در امتداد این گسل نشان­دهنده­ی فعال بودن آن در حال حاضر است. <br />مهمترین کارکرد گسل کرند جابجایی لایه­های آهکی- دولومیتی زاگرس در محدوده­ی ناودیس ریجاب از شمال شرق به جنوب غرب، کج کردن ساختمان ناودیس ریجاب به طرف جنوب غرب و وقوع گسیختگی در کمر یال جنوب غربی ناودیس ریجاب بوده است. وقوع گسیختگی طیّ فرایند تنش خمشی صورت گرفته و در نتیجه متعاقب آن قطعات حاصل از شکستگی دچار جابجایی چرخشی نیز شده­اند. این رویداد باعث شکل­گیری یک­سری گسل­های طولی و عرضی شده است که ساختمان آهکی- دولومیتی ناودیس ریجاب را در جهات مختلف بریده­اند. <br />نتایج حاصل از بررسی این تحقیق که به دو روش تطبیقی و میدانی یعنی با تطبیق و تفسیر نقشه­های توپوگرافی با هیدروگرافی و خط­واره­ها، ترسیم و تفسیر مقاطع زمین­شناسی، تفسیر عکس­های هوایی و ماهواره­ای و همچنین مشاهدات محلی صورت گرفته است، نشان داده است که تحول ناودیس ریجاب در این سامانه­ی گسلی نه تنها موجب ارتفاع­یافتگی آن به شکل یک قلعه طبیعی شده است بلکه زمینه­ساز شکل­گیری تقریباً تمام عوارض دیدنی آن مانند تندآب­ها، آبشارها، تنگ­ها و دره­های عمیق نیز بوده است. ناودیس ریجاب به خاطر داشتن این مناظر به­صورت یک کانون مهم گردشگری در استان کرمانشاه درآمده است.