بررسی زمینه‌های همگرایی و واگرایی ایران و عربستان در چارچوب جغرافیای صلح

Abstract

<strong>چکیده</strong><br /> ایران و عربستان به مثابه دو قطب ژئوپلیتیکی در منطقه­ی خاورمیانه، روندی از همگرایی و واگرایی را در مناسبات خود طی کرده­اند. وزن ژئوپلیتیکی دو کشور در منطقه و نقش بالقوه­ی آن­ها در حل تعارضات تا حدی است که هر یک از دو کشور ایران و عربستان، همواره به عنوان بازیگری استراتژیک در پروژه­های کلان بازیگران جهانی، انتخاب شده­اند. با وجود توانمندی­ها و قابلیت­های دو کشور، سیر واگرایی میان ایران و عربستان در طی یک دهه­ی اخیر شتاب فزاینده­ای یافته است. با توجه به وزن ژئوپلیتیکی بالای دو کشور، تحقیق حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی زمینه­های واگرایی و همگرایی ایران و عربستان پرداخته است. پرسش اصلی این تحقیق، این است که کدام عوامل در واگرایی و همگرایی ایران و عربستان مداخله می­کنند و چگونه می­توان به یک همزیستی مسالمت­آمیز و پایدار میان دو کشور دست یافت. نتایج، نشان می­دهد که عمده­ی تعارض و تنش در روابط دو کشور، ناشی از برجسته شدن قلمروسازی ایدئولوژیک است؛ به­نحوی که ایران و عربستان را به دو عنوان دو قطب رقیب تخریبی در مقابل یکدیگر قرار می­دهد. با این حال، قرار گرفتن دو کشور بر مدار واقعیت­ها و اشتراکات جغرافیایی، یکی از کارامدترین رویه­ها برای برقراری صلح و همزیستی میان ایران و عربستان قلمداد می­شود.