ارزیابی میزان تاب‌آوری نواحی شهری باتأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در برابر مخاطره زلزله، با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره Todim (مطالعه موردی: شهر زنجان)

Abstract

<strong>چکیده</strong><br /> شهرها، به‌عنوان پیچیده‌ترین ساخته‌ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی‌رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آن‌ها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافته‌های علمی و تجربی نشان می‌دهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تاب‌آوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می‌باشد. این مقاله، میزان تاب‌آوری شهری را با تأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در شهر زنجان مورد ارزیابی قرار داده است. داده‌های به‌کاررفته، براساس معیارهای مؤثر در ارزیابی تاب‌آوری شامل: دسترسی به مرکز بهداشت، بیمارستان، پلیس و کلانتری، ایستگاه آتش‌نشانی، شبکه معابر، پارک و فضای سبز با استفاده از مدل تصمیم‌گیری چند معیاره تودیم، تحلیل گردیده‌اند. نتایج نشان می‌دهد که در 25 ناحیه شهری زنجان، طبق نقشه‌های موجود می‌توان گفت که نوعی تناوب و حتی تعارض در تاب‌آوری یا عدم تاب‌آوری نواحی وجود دارد زیرا که در هیچ‌کدام از نواحی، ثبات در تاب‌آوری وجود ندارد و هیچ ناحیه‌ای در ارزیابی همه معیارها، تاب آور نشان نمی‌دهد. به‌طور دقیق مطابق یافته‌های مقاله؛ در نقشه‌های دسترسی به بیمارستان، مرکز بهداشت، پلیس و ایستگاه آتش‌نشانی؛ به‌طور مشترک محله‌های صفا و کوچه مشکی، الهیه؛ فرهنگ، سعدی وسط، حسینیه و آشاغی چارراه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با میزان تاب‌آوری بالا و محله‌های نصر، گلشهر، وحیدیه و پونک با تاب‌آوری بسیار ضعیف ارزیابی گردیدند و در نقشه‌های دسترسی به شبکه معابر، پارک و فضای سبز، به‌طور مشترک محله‌های آزادگان، گلشهر، وحیدیه، پونک، شهرآرا، کارمندان و علوم پایه با میزان تاب‌آوری بالا و محله‌های فاطمیه، حسینیه و آشاغی چارراه، الهیه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با تاب‌آوری بسیار ضعیف مورد ارزیابی قرار گرفتند.