بهینه‌سازی مدیریت ضایعات و بقایای زراعی: (مورد مطالعه روستای حسن‌آباد شهرستان روانسر استان کرمانشاه)

Abstract

حجم وسیعی از محصولات کشاورزی که با صرف هزینه‌های بالا تولید می‌شود به دلایل متعدد در چرخه تولید تا مصرف ضایع می‌شود که میزان این ضایعات در کشور ما بسیار بالاست. افزایش ضایعات بخش کشاورزی چالش مهمی برای دولت‌ها خواهد بود، زیرا ضایعات از یک سو تهدید کننده امنیت غذایی بوده و از سوی دیگر در ایجاد آلودگی‌های زیست ‌محیطی تأثیر گذار هستند. هدف این تحقیق کیفی بهینه‌سازی مدیریت ضایعات زراعی در جامعه مورد مطالعه تحقیق یعنی شهرستان روانسر استان کرمانشاه می‌باشد. از این شهرستان، روستای حسن‌آباد به صورت هدفمند و به علت فعال و مهم بودن در فعالیت‌های بخش زراعی انتخاب شد. افراد مورد مطالعه با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند و اطلاعات با مصاحبه عمیق و گروه‌های متمرکز حاصل شد و سپس با روش نظریه بنیانی تجزیه و تحلیل شد. کشاورزان، شرایط آب و هوایی نامساعد، آفات و بیماری، مشکلات مالی کشاورز و فرسودگی ماشین‌آلات مهمترین عوامل ایجاد ضایعات در این منطقه شناسایی شدند. کشاورزان برای مقابله با این شرایط راهکارهایی مانند آماده‌سازی زمین و کاشت بذر مرغوب در زمان مناسب، مبارزه با آفات، بیماری و علف‌های هرز، کشت مکانیزه و برداشت مناسب را به کار می‌گیرند. ضایعات ایجاد شده و بقایای کشاورزی برای بهبود حاصلخیزی خاک، تغذیه دام و طیور، تهیه بستر دام، پرورش قارچ و بی‌خاکورزی مورد استفاده قرار گرفته و مقداری از آن را دور ریخته شده یا سوزانده می‌شود. این در حالی است که مواد دفعی قابلیت استفاده برای تولید کمپوست را دارا هستند.