توسعه گردشگری فرهنگی-تاریخی در شهرستان ری؛ پتانسیل‌ها، موانع و راهکارها

Abstract

سرزمین ری با وجود تاریخ کهن و داشته‌های فرهنگی غنی، بدلیل مجاورت با تهران و گسترش بی‌رویه آن در دهه‌های اخیر و در سایه مدرنیته حاکم بر آن، نه تنها شهرت و نمود جغرافیایی خود را از دست داده، بلکه شکوه و آوازۀ فرهنگی و تاریخی‌اش نیز به فراموشی سپرده شده است. به علاوه این همسایگی مخاطره‌های زیست‌محیطی و معضلات اجتماعی جدی‌ای برای آن ایجاد نموده است. نوشتار حاضر مدعی آن است که رونق گردشگری فرهنگی و تاریخی، واجد پتانسیل تجدید حیات اقتصادی-اجتماعی، پایداری نسبی توسعه و سامان سکونتگاهی در این منطقه است. در این راستا با ملاحظه پتانسیل‌های فرهنگی و تاریخیِ شهرستان، که با وجود و شهرت بارگاه عبدالعظیم کمتر شناخته شده‌اند، به بررسی وضع موجود و ارائه راهکارهایی برای بهبود آینده توریسم فرهنگی-تاریخی شهرستان پرداخته شده است. با جمع‌آوری داده‌های کارشناسانه، عوامل مختلف تأثیرگذار در حوزه‌های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و سیاستگذاری، که از طریق سازوکارهای درونی و محیط بیرونی عملکرد فوق را مستقیم یا غیر مستقیم زیر تأثیر خود دارند، واکاوی و بگونه استراتژیک تحلیل شده‌اند. مطابق نتایج، شهرت، امنیت نسبی، دسترسی به بازار بالقوه گردشگری و برخی فرصت‌های فضایی در کنار تهدیدهای متعدد اجتماعی، محیط زیستی و سازمانی، عمده‌ترین عوامل کمک‌رسان و بازدارنده بالقوه و بالفعل در مسیر برپایی و رونق گردشگری شهرستان هستند که بر اساس ملاحظه و روابط متقابل بین آنها راهبردهایی برای رانش وضع موجود به سوی مطلوبیت بیشتر شناسایی و معرفی شده‌اند.