خشونت برخط (آنلاین) علیه زنان از منظر حقوق بین‌الملل بشر

Abstract

ویژگی­های منحصربه‌فرد فضای سایبر ازجمله جهان‌شمولی، نبود مرزهای سرزمینی، گمنامی کاربران و سهولت در جعل هویت، شرایطی را ایجاد کرده تا هنجارشکنان همانند جهان فیزیکی، تهدیداتی را متوجه اشخاص کنند. یکی از اصلی‌ترین و پرمخاطره‌ترین تهدیدات در این فضا، اقدامات متخلفانه­ای است که زنان و دختران را در فضای برخط (آنلاین) نشانه می‌گیرند. ایراد خشونت علیه زنان در فضای برخط پیامدهایی دارد که سلامت جسمانی و روانی آنان را به مخاطره می‌اندازد، موجب تقویت تبعیض جنسیتی می‌شود و ناقض موازین حقوق بشری مرتبط با بانوان است. حق بر آزادی بیان و دسترسی آزاد به اطلاعات و حق بر خلوت و حمایت از حریم خصوصی از موازین حقوق بشری قابل‌اعمال در جهت صیانت از زنان در برابر خشونت برخط است. نوشتار حاضر، از رهگذر شیوة توصیفی ـ تحلیلی و با تحلیل منابع حقوقی این حوزه می­کوشد به تأمل دربارة خشونت برخط علیه زنان در چارچوب قواعد و موازین حقوق بشری دست یازد. فرض اساسی این مقاله بر این مبنا استوار است که اِعمال هم‌زمان مقررات و سیاست­های مدون دولتی و در کنار آن، توسل به رویکرد خودانتظامی با بهره­برداری از ویژگی­های انحصاری فضای سایبر در کاهش خشونت برخط علیه زنان راهگشا خواهد بود.