بررسی عملکرد روش های گوناگون بارزسازی تصاویر ماهواره ای در جداسازی واحدهای زمین شناسی

Abstract

مطالعات سنگ ­شناسی و نقشه ­های واحد­های زمین ­شناسی به علت کاربرد­های فراوان در عرصه‌های گوناگون مدیریت منابع طبیعی از اهمیت خاصی برخوردار است. استفاده از فن‌آوری سنجش‌ازدور درزمینۀ جداسازی واحد­های زمین­شناسی و سنگ­شناسی باعث به دست آوردن نتایج دقیق­ و همچنین صرفه­ جویی در زمان و هزینه می­شود. هدف از این پژوهش، مقایسه عملکرد روش­ های گوناگون بارزسازی تصاویر ماهواره برای جداسازی چهار واحد زمین ­شناسی موجود در حوزه آبخیز تفت یزد است. در این پژوهش، از تصاویر ماهواره­ای لندست 8 استفاده شد. عملیات پیش‌پردازش، پردازش تصاویر و طبقه­ بندی تصاویر به دو صورت نظارت‌نشده و نظارت‌شده انجام شد. نقشه­ های زمین ­شناسی منطقه به کمک تصاویر گوگل ارث به هنگام گردید. نتایج مقایسه تصاویر ماهواره­ای طبقه‌بندی‌شده با نقشه ­های زمین­ شناسی مبنا نشان می‌دهد که ضریب کاپا و صحت کلی برای نقشه طبقه­ بندی نظارت‌شده در نسبت باند­های b7/b5 به ترتیب 0.78 و 7/86%86.7 دارای بیشترین مقدار است. برای سنجش صحت نتایج مقایسه، از نمودار QQ برای مقایسۀ درصد مساحت­ ها استفاده شد. در مقایسه درصد مساحت ­ها، درجه اریبی مربوط به نمودار نسبت باندی b7/b5 از دیگر نسبت­ های باندی مورد مقایسه، کمتر بود. مقادیر صحت سنجی انعکاس واحد­های سنگی در محدوده ­های مشاهداتی و برآوردی در نقشه طبقه ­بندی نظارت‌شده b7/b5، در واحد­های زمین‌شناسی K^s، gd، K^t-l، Q^al به ترتیب 0.993، 0.980، 0.948 و 0.985 است که نشان‌دهنده این است که نسبت باندی b7/b5 نسبت به دیگر روش­ های طبقه ­بندی بهتر می ­تواند چهار واحد مختلف زمین‌شناسی حوزه موردمطالعه را تفکیک نماید.