پایش و پیش بینی روند تغییرات مکانی و زمانی کاربری/ پوشش اراضی (مطالعة موردی: منطقة مراوه‌تپه، گلستان)

Abstract

در این تحقیق تغییرات کاربری اراضی سال­های گذشته منطقه مراوه­تپه در استان گلستان و امکان پیش­بینی آن در آینده با استفاده از مدل زنجیره مارکوف بررسی شده است. بدین منظور با استفاده از تصاویر سنجنده­های MSS، ⁺ETM و OLI ماهواره لندست و اطلاعات جانبی منطقه، نقشه کاربری اراضی سال­های 1365، 1379 و 1393 تهیه شد و نقشه کاربری اراضی سال 1407 پیش­بینی گردید. با توجه به نتایج این تحقیق، مساحت جنگل متراکم در طی دوره­های مورد مطالعه و با گذر زمان کاهش یافته، اما مساحت اراضی کشاورزی با گذر زمان افزایش یافته است. در این منطقه مساحت مرتع متراکم در طی دورة (1365-1379) کاهش یافته است. نرخ افزایش سالیانه اراضی کشاورزی در طی دورة (1365-1379) برابر 45/113 هکتار و در طی دورة (1379-1393) نرخ افزایش برابر با 27/91 هکتار در سال بوده است. نتایج حاصل از پیش­بینی تغییرات در فاصله زمانی 1393-1407، نشان داد که طی این دوره احتمال می­رود مساحت کاربری­های جنگل نیمه­متراکم و مرتع متراکم کاهش یابد و مساحت سایر کاربری­ها با توجه به نتایج پیش­بینی مدل افزایش یابد. در این میان بیشترین افزایش مربوط به کاربری کشاورزی با روند 89/25 هکتار در سال است. با توجه به یافته­های تحقیق، تغییرات کاربری اراضی در جهت تخریب عرصه­های منابع طبیعی بوده است. هرچند در سال­های اخیر اقدامات مؤثری در جهت حفاظت این عرصه­ها صورت گرفته است، اما همچنان توجه و حفاظت بیشتر منابع طبیعی و محیط زیست در منطقه مراوه‌تپه امری ضروری می­باشد.