نقش اکوژئومورفولوژی در گسترش پهنه های اکوتوریستی با استفاده از مدلهای AHP و VIKOR ( مطالعه موردی شهرستان اردبیل )

Abstract

مطالعات ژئومورفولوژی می تواند کمک شایانی در شناسایی محیط ، مکان یابی و برنامه ریزی توسعه در بخش های مختلف داشته باشد. با توجه به اینکه کشور ایران دارای پتانسیل های زیادی جهت گردشگری می باشد، شناسایی قطب های گردشگری می تواند کمک زیادی در توسعه این بخش داشته باشد. هدف این پژوهش، شناخت توانایی و قابلیت های گردشگری شهرستان اردبیل است . بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS پارامترهای شیب، جهت، ارتفاع، دما، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از بعضی عوامل محیطی مثل پهنه های لغزشی ، رودخانه ، مناطق حفاظت شده و جاده بررسی و نهایتا نقشه های رقومی هر یک تهیه گردید. طبق یافته های تحقیق فعالیت های اکو توریستی در این شهرستان عبارتند از: طبیعت گردی، گردشگری عشایر، حیات وحش، دامنه نوردی، کوهنوردی و ورزش های زمستانه . از مدل AHP بری بدست آوردن وزن شاخص ها و از مدل VIKOR برای رتبه بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. بر این اساس ماتریس رتبه بندی فعالیت های اکوتوریستی تشکیل گردید. در این ماتریس پارامترهای اکوژئومورفولوژیکی شامل شیب ، جهت ، ارتفاع ، پوشش گیاهی ، منابع آب و دما به عنوان شاخص و فعالیت های اکوتوریستی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که گردشگری عشایر ، طبیعت گردی ، ورزشهای زمستانه و حیات وحش به ترتیب دارای رتبه های 1 ، 78/0 ، 14/0 و 12/0 اولویت بندی شده اند.