ارزیابی کارایی مدل های نسبت فراوانی و ارزش اطلاعات در پهنه بندی خطر ریزش سنگ. مطالعه موردی دره هراز

Abstract

جاده‌ هراز در استان مازندران همواره در معرض خطر ریزش قطعات و بلوک‌های سنگ قرار دارد. با توجه به اهمیت این جاده لازم است مناطق مستعد ریزش با بهره‌گیری از مدل‌های مناسب شناسایی و پهنه‌بندی شود. برای این منظور نخست نقشه‌ی پراکنش ریزش در منطقه با استفاده از عکس‌های هوایی و مطالعات میدانی تهیه شد. سپس نقشه‌های عوامل مؤثر شامل ارتفاع، شیب، جهت دامنه، جنس زمین، فاصله از گسل، فاصله از جاده و تراکم پوشش گیاهی و کاربری در محیط ArcGIS رقومی شد. در مرحله‌ی بعد، فراوانی ریزش موجود در هر طبقه از عوامل، با همپوشانی نقشه‌ی پراکنش ریزش محاسبه شد و پهنه‌بندی خطر ریزش در منطقه با استفاده از مدل‌های نسبت فراوانی و ارزش اطلاعات انجام گرفت. نتایج نشان داد که طبقه‌ ارتفاعی1200-800 متر، شیب بالاتر از 85 درصد، جهت دامنه‌ی غربی، جنس سنگ آهک و مارن، فاصله کم‌تر از 500 متری گسل‌ها و 300 متری جاده و پوشش مرتع فقیر، بیش‌ترین حساسیت را نسبت به ریزش دارند. همچنین ارزیابی مدل‌ها با استفاده از شاخص ریزش نشان داد که مدل ارزش اطلاعات برای پهنه‌بندی خطر در منطقه مناسب‌تر است.