پتانسیل‌یابی کویرهای استان یزد در صنعت اکوتوریسم با توجه به مدل‌های تحلیل فرمی

Abstract

امروزه صنعت گردشگری (توریسم) به عنوان بخشی مهم و اصلی در اقتصاد جهانی به شمار می‌رود و در بین انواع مختلف گردشگری، طبیعت گردی، ابزاری مناسب جهت دستیابی به گردشگری پایدار می­باشد .اکوتوریسم پدیده­ای نسبتاً تازه در صنعت گردشگری است که تنها بخشی از کل این صنعت را تشکیل می­دهد و بسیاری از کشورهای جهان را بر آن داشته است که سرمایه گذاری­های عمده­ای را به این بخش، به لحاظ درآمدزایی فراوان آن اختصاص دهند. از جمله مهم­ترین جاذبه­های طبیعی، مناطق کویری و بیابانی هستند که حدود 90 درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده­اند. وجود چنین وسعتی از نواحی خشک، لزوم توجه به پتانسیل های مناطق مذکور را در زمینه صنعت اکوتورسیم و ژئوتوریسم، به ویژه در استان یزد که در مرکز ایران و در حاشیه دشت کویر و دشت و بیابان لوت قرار گرفته است، ضروری می­سازد. به طور کلی می­توان گفت کویر یکی از چشم اندازهای غالب استان یزد است و به هر حال در الگوی توسعه منطقه­ای نمی­توان چشم اندازهای فوق را در توسعه این منطقه به دست فراموشی سپرد. در این میان کویرهای استان یزد به دلیل برخورداری از چشم اندازهای طبیعی و تنوع زیستی بالا، از پتانسیل بالایی برای جذب اکوتوریست برخوردار است. در این پژوهش به منظور ارزیابی توانمندی اکوتوریستی کویرهای استان یزد از روش تحلیل فرمی استفاده شد. در این روش، ابتدا پس از انجام بازدیدهای میدانی مکرر با به کارگیری مدل فرمی، طبقه‌بندی کویرهای استان یزد انجام گرفت. در طبقه‌بندی فرمی با استناد به شاخص­های فرم شناسی و واحدهای فرمی، سه گروه مختلف تشخیص داده شد. در این سه مدل، چشم اندازهای کلی هر یک از سه گروه به دست آمد و اختلاف فرمی آن‌ها مشخص گردید. بدون تردید وجود واحدهای متعدد فرمیک به معنای توانمندی­های متفاوت آمایشی است .