سنت در کلیسای باستان

Abstract

مقاله حاضر فصلی است از کتاب <em>مسیحیت ارتدوکس شرقی از منظری غربی</em>، نوشته جرج فلورُوسکی (1893ـ1979)، کشیش،‌ الهیدان و مورخ ارتدوکس که سال‌ها در کرسی تدریس «تاریخ آبای کلیسا» فعالیت علمی داشته است. او را یکی از مؤثرترین الهیدانان ارتدوکس در قرن بیستم شمرده‌اند. او در این مقاله مفهوم سنت را بررسی می‌کند؛ زیرا سنت کلیسایی نقش بسیار مهمی در دیانت ارتدوکسی دارد و ارتدوکس‌ها خود را متعهد می‌دانند هیچ چیز جدیدی ابداع نکنند، بلکه در عوض سنتِ مکتوب و غیرمکتوبِ آبای مقدس، شوراها و اعتقادنامه‌ها را بازبگویند. برای آنکه مفهوم و نیز کارکرد سنت روشن شود، او ابتدا بسترهای پیدایش سنت را مطرح می‌کند؛ یعنی اینکه چه مسائل و مباحثی در کلیسای اولیه درگرفت که کلیسا را واداشت تا حدود و ثغور سنت را تدوین کند. او در ادامه مهم‌ترین الهیدانانی که در تعریف و تعیین مفهوم سنت نقش داشته‌اند را معرفی می‌کند؛ کسانی چون وینسنت اهل لرینس، ایرنئوس،‌ آتاناسیوس، باسیل و آگوستین. او همچنین به مهم‌ترین ملاک‌ها و معیارهای مطرح شده در تعیین سنتِ اصیل و تمایز آن از بدعت‌ها اشاره می‌کند؛ معیارهایی مانند «قانون ایمان» و «قانون پرستش». فلوروسکی در پایان نشان می‌دهد که سنت کلیسایی مهم‌ترین مفسر متنِ مقدس است و در واقع انجیل همواره در بسترِ تعالیمِ جامع کلیسا فهم شده است؛ به بیان دیگر، سنت مهم‌ترین ملاک برای تشخیص ایمان صحیح از بدعت بوده است.