تعیین ویژگی های مولکولی و پراکنش جغرافیایی ویروس کوتولگی سبزرد نخود در ایران

Abstract

ویروس کوتولگی سبزرد نخود (<em>Chickpea chlorotic dwarf virus,</em> CpCDV) از جنس <em>Mastrevirus</em>، تیره <em>Geminiviridae</em>، از مهمترین عوامل ویروسی همراه با عارضه زردی نخود می‌باشد. در سال­ های 1395-1394 تعداد 248 نمونه نخود و عدس با نشانه زردی از پنج استان‌‌ لــرستان، کــرمانشاه، زنجــان، آذربایجان شرقی و غربی انتخاب و از طریق آزمون TBIA و PCR بررسی شدند. استخراج دی­ان­ای از نمونه­ های آلوده انجام و از طریق روش دایره غلطان (RCA) تغلیظ و پس از هضم آنزیمی محصول (RCA) با استفاده از آنزیم برشی <em>Xho </em>I ، قطعات با اندازه حدود 6/2 کیلو جفت باز روی ژل آگاروز مشاهده شد. با استفاده از جفت آغازگر اختصاصی و انجام PCR، قطعه 960 جفت بازی تکثیر و پس از همسانه‌سازی، تعیین ترادف گردید. نتایج آزمون TBIA و PCR نشان‌دهنده پراکنش ویروس CpCDV در هر پنج استان بود. بیشترین میزان آلودگی در میزبان نخود مشاهده شد. مقایسه ترادف قطعه ژنومی جدایه­ های ایرانی CpCDV نشانگر بیشترین یکسانی با سویه A، D و F از کشورهای هند، پاکستان و یمن بود. آنالیز تبارزائی نشانگر هم گروهی جدایه­های ایرانی با سویه‌های D (جدایه­ های سودان، مراکش، هند و پاکستان (گروه III تبارزائی)، سویه F (جدایه­ های سودان، عمان، سوریه، یمن و پاکستان (گروه IV تبارزائی) و سویه A (جدایه‌های تونس، مصر، سوریه و تــرکیه (گروه V تبارزائی ) بود.