آثار حاد 30 ساعت محرومیت از خواب بر سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C و شاخص‌های فیزیولوژیک آزمون RAST در دانشجویان فعال

Abstract

محرومیت از خواب، علاوه‌بر آسیب عملکرد ورزشی می­تواند موجب افزایش خطر مرگ‌ومیر، بیماری­های قلبی- عروقی و دیابت شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی آثار 30 ساعت محرومیت از خواب بر سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C و شاخص­های فیزیولوژیک آزمون RAST در دانشجویان فعال تفریحی بود. پژوهش حاضر نیمه­تجربی است و برای اجرای آن از طرح پیش­آزمون - پس­آزمون استفاده شد. 20 دانشجوی پسر سالم که حداقل یک جلسه در هفته فعالیت بدنی داشتند، با میانگین سن 3±5/20 سال، قد 5/9±171 سانتی­متر، وزن 45/7±50/69 کیلو­گرم و چربی بدن 5/2±14 درصد به‌صورت خوشه­ای تصادفی انتخاب شدند و در دو وهلۀ زمانی مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمودنی­ها هفت روز قبل از محرومیت از خواب و پس از هشت ساعت خواب کامل، آزمون­های RAST و یک تکرار بیشینه را اجرا کردند. همچنین، نمونه­های خونی به‌منظور ارزیابی لاکتات خون، شش دقیقه پس از آزمون RAST، و ارزیابی سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C، 30 دقیقه پیش از آغاز آزمون­ها جمع­آوری شد. یک هفته پس از آن و به‌دنبال 30 ساعت محرومیت از خواب، بار دیگر آزمون­ها انجام گرفتند. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل آماری داده­ها از نرم­افزار SPSS نسخۀ 20 و آزمون t همبسته (به‌منظور بررسی تغییرات درون‌گروهی) استفاده شد. سطح معناداری آزمون 05/0>P در نظر گرفته شد.نتایج آزمون t همبسته نشان داد که 30 ساعت محرومیت از خواب، موجب کاهش معنادار اوج، میانگین و حداقل توان بی­هوازی می­شود، درحالی‌که سطوح سرمی پروتئین واکنشگر-C، لاکتات خون و شاخص خستگی را به‌صورت معناداری افزایش می­دهد (05/0>P). با وجود این، این میزان محرومیت از خواب اثر معناداری بر قدرت عضلانی آزمودنی­ها نداشت. برای حفظ سلامتی و عملکرد مطلوب ورزشی، کنترل میزان خواب افراد فعال و ورزشکاران ضروری به‌نظر می‌رسد. همچنین، پیشنهاد می‌شود به‌منظور کاهش شرایط التهابی و در نتیجه کاهش احتمالی عوامل خطرزای قلبی- عروقی، در مورد آثار سوء احتمالی دوره­های محرومیت از خواب به افراد مذکور اطلاع­رسانی شود.