تأثیر دو نوع برنامة تمرین مقاومتی و استقامتی بر سطوح BDNF و کورتیزول موش های صحرایی نر جوان

Abstract

با افزایش نسبت افراد میانسال در جامعه و به موازات آن اختلال‌های شناختی و زوال عقلی ناشی از فشارهای زندگی، فعالیت ورزشی، یکی از راه‌حل‌های مناسب برای جلوگیری از اختلال در سیستم عصبی مرکزی محسوب می‌شود، به همین دلیل هدف پژوهش حاضر مقایسة دو نوع فعالیت ورزشی استقامتی و مقاومتی به مدت 8 هفته بر BDNF بود. به‌این منظور 150 سر موش‌ صحرایی در تمرینات استقامتی (دویدن با سرعت m/min 25 – 10) و تمرینات مقاومتی (بالا بردن وزنه از نردبان مخصوص با شدت 104 تا 126 درصد وزن بدن حیوان) شرکت کردند. نمونه‌ها در آغاز دورة تمرینی، 24 ساعت پس از آخرین جلسة تمرین در هفتة چهارم و 24 ساعت، 3 و 5 روز پس از آخرین جلسة تمرین در هفتة هشتم جمع‌آوری شدند. به-منظور جمع‌آوری خون سرخرگی، خونگیری مستقیم از بطن چپ انجام گرفت. سپس خون گرفته‌شده در لوله‌های آزمایش حاوی آپروتینین ریخته شد و پس از 10 دقیقه قرار گرفتن در محیط آزمایشگاه به کمک سانتریفیوژ، سرم‌ها جدا شده و بلافاصله در دمای 80- درجة سانتی‌گراد به منظور انجام آزمایش های بعدی نگهداری شد. از آزمون‌های آماری کلموگروف – اسمیرنف، آنالیز واریانس مکرر چندعاملی و آنالیز واریانس یک عاملی برای مقایسة میانگین‌ها و برای بررسی ارتباط بین BDNF و کورتیزول از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. در هفته‌های چهارم و هشتم BDNF به‌طور معناداری در گروه مقاومتی افزایش یافت (به-ترتیب 014/0 = P و 047/0 = P)، این افزایش در گروه استقامتی معنادار نبود (05/0P>).ودرفواصل سه وپنج روز بعداز آخرین جلسه تمرین BDNF درگروه مقاومتی کاهش غیرمعنادارنسبت به گروه کنترل نشان داد (05/0P>)، ولی در گروه استقامتی نسبت به گروه کنترل افزایش معنادار به‌دست آمد (به‌ترتیب 032/0 = P و 023/0 = P). در هفتة هشتم، سه و پنج روز پس از آخرین جلسة تمرین سطوح کورتیزول به‌طور معناداری در گروه تمرین استقامتی افزایش یافت (به‌ترتیب 046/0 = P و 02/0 = P و 044/0 = P). در تمامی مراحل نمونه‌گیری ارتباط معناداری بین BDNF و کورتیزول مشاهده نشد. باتوجه به نتایج پژوهش حاضر، به‌نظر می‌رسد که شدت و مدت اجرای برنامة تمرینی بر میزان سطوح BDNF تأثیر می‌گذارد و تمرین با شدت متوسط منجر به بالا رفتن سطوح BDNF می‌شود ولی تمرینات شدید بنا به دلایلی که شاید افزایش سطوح کورتیزول یکی از آنها باشد، افزایش سطوح BDNF را مهار می‌کند. از طرفی در طول دورة تمرینی، تمرینات مقاومتی نسبت به تمرینات استقامتی موجب افزایش بیشتر سطوح BDNF می‌شوند.