بررسی و تحلیل آرامگاه‌های منسوب به اخلاف امام کاظم (ع) در رودبارقصران (با تکیه بر مطالعه ی اسناد خطی و بررسی های میدانی)

Abstract

شمال ری به‌دلیل کوهستانی و صعب­العبور بودن، در آشوب­ها پناهگاه ساکنان مناطق رودبارقصران خارج و مخالفان سیاسی خلافت اموی و عباسی قلمداد می­شد. اخلاف پیامبر، نوادگان امامان شیعه و علویان، بزرگ‌ترین گروه مهاجران معارض خلافت به این منطقه بودند. در این ناحیه بیش از سی امامزاده وجود دارد که نیمی از آن‌ها در رودبارقصران واقع شده­اند. در پژوهش حاضر، یازده نمونه از آرامگاه­های منسوب به اخلاف امام موسی کاظم (ع) در منطقه­ی رودبارقصران را بررسی می‌کنیم. داده­های پژوهش را با روش مطالعات اسنادی و بررسی­های میدانی گردآوری کرده‌ایم. نتایج نشان می­دهد که کتب نسب­شناسی­ از یک­ سو منابع انتساب این امامزادگان به امام موسی کاظم (ع) به‌شمار می‌روند و از سوی دیگر سرشار از تناقض هستند. اشتباه در خوانش کلمات و نام جای­ها موجب انتساب نادرست برخی امامزاده­ها به برخی مناطق شده است. تشابه اسمی امامزادگان نسب­شناسی آن‌ها را با مشکل مواجه کرده و وجود نام­های ایرانی نشان‌دهنده‌ی تغییرات اساسی در این منابع است.