روابط تجاری ایران و جنوا در دوره‌ی ایلخانان

Abstract

موقعیت مناسب دولت‌شهر جنوا و همکاری در جریان جنگ‌های صلیبی و تحول در تجارت از لحاظ تشکیلات و شیوه در آستانه‌ی تشکیل امپراتوری مغول، باعث شکل‌گیری مرحله‌ی جدیدی از تجارت بین‌قاره‌ای شد. تجارت برای مغول به عنوان یک سنت در حکومت ایلخانان همچنان اهمیت داشت. حضور تجار جنوایی در بنادر شرق طالع و دریای سیاه و نیازهای دو‌جانبه موجب نزدیکی روابط دو طرف شد و دوره‌ی خاصی در مناسبات تجاری ایران و دولت شهر جنوا به وجود آمد. جنوایی‌ها به ایجاد کنسولگری و اعزام کنسول‌هایی برای نظارت بر تجار خود در شهرهایی مانند تبریز پرداختند. حکومت‌های مسیر جاده‌ی ابریشم که از منافع تجارت بین‌قاره‌ای بهره‌مند بودند، با ایجاد تسهیلات و واگذاری امتیازاتی به تجار، به روند تجارت سرعت بخشیدند. هرچند ایلخانان در انجام فعالیت‌های تجاری به مسائل سیاسی توجه نداشتند، به دنبال شکست‌های متعدد در شام، بخشی از فعالیت‌های آنان از مسائل سیاسی تأثیر پذیرفت. سیاست ضربه به منافع تجاری همزمان با فعالیت‌های نظامی دنبال شد. ایلخانان در کسب همکاری متحدان جنوایی خود به دلیل منافع حاصل از تجارت با ممالیک، موفقیت چندانی به دست نیاوردند.