تفکر تاریخی ارجاء و مرجئه در بوته نقد

Abstract

چکیده:

نخستین و مهم ترین مفهوم کلامى در تاریخ فرهنگ و اندیشه تمام ادیان و به خصوص اسلام، مفهوم ایمان است.از صدر اسلام تا چند قرن اول هجرى، این مفهوم نقطه آغازین تمام اندیشه هاى اسلامى در میان مسلمانان بود. اهمیت این موضوع باعث شد که نظریات متعدد و مختلفى در این باب مطرح شود و فرقه ها و گرایش­هاى متعدد کلامى، با تفکرات ویژه اى حول این موضوع، در فرهنگ اندیشه و تفکر نوپاى اسلامى پا به عرصه هستى بگذارند. مرجئه نیز یکى از این طیف گرایش­هاى فکرى در باب بیان ایمان و مفهوم آن است که در نیمه دوم قرن اول هجرى شکل گرفت،و به تبیین این مفهوم پرداختاین فرقه با رواج نظریات و عقاید خود، پیروان و طرفدارانى را در اقصى نقاط بلاد اسلامى به گرد خود جمع نمود که به طرفدارى و حمایت از آراى مرجئى در باب ایمان پرداختند. به اعتقاد مرجئه حوزه عمل از حوزه ماهیت و حقیقت ایمان خارج است و در مرتبة بعد از ایمان قرار دارد این تفکر باطل هیچ‌گاه از دیدگاه ائمه اطهار (ع) و مخفی نماند و به رد آن پرداختند و پیروان خود را از طرفداری این تفکرات باطل بر حذر داشتند. در این مقاله ضمن بررسی آرای ارجایی ، به رد و نقد این نوع تفکر می‌پردازد.

واژگان کلیدی : ایمان، اسلام، عمل، مرجئه، قرآن، گناه.