تحلیل عوامل مؤثر بر سطح بکارگیری فناوری محصولات تراریخته در مراکز تحقیقات کشاورزی ایران

Abstract

<em>مراکز تحقیقاتی از اجزای مهم بخش نظام تحقیق و توسعه نوآوری و فناوری کشور محسوب می ­شوند و جایگاه مهمی در زمینه</em><em>‏ی</em><em>گسترش مرزهای دانش و فناوری و حل مشکلات علمی کشور دارند. </em><em>پژوهش حاضر با هدف </em><em>تحلیل عوامل مؤثر بر سطح بکارگیری فناوری محصولات تراریخته در مراکز تحقیقات کشاورزی ایران انجام </em><em>گرفت</em><em>.</em><em> جامعه آماری تحقیق حاضر متشکل از 421 نفر از محققان فعال حوزه تراریخته در 14 مرکز تحقیقات کشاورزی کشور بودند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول یامان استفاده شد و حجم نمونه 205 محقق برآورد گردید که برای کاهش خطا و پوشش پرسشنامه‏ های بی‌پاسخ، این تعداد به 216 محقق افزایش یافت.</em><em>برای جمع ­آوری داده­ ها از پرسشنامه‏ ای که به‌وسیله پژوهشگران طراحی شده بود، </em><em>استفاده شد که مشتمل بر</em><em>نه بخش، شامل ویژگی‏ های</em><em>فردی-اجتماعی،</em><em>دانش</em><em>تراریخته، نگرش تراریخته، سودمندی درک ‏شده، خطر درک ‏شده، سهولت استفاده، تأثیر اجتماعی، نگرانی‏ های اخلاقی و سطح بکارگیری فناوری محصولات تراریخته</em><em> تنظیم گردید. </em><em>برای تحلیل داده ‏ها از تکنیک مدل ‏سازی معادلات ساختاری استفاده شد.</em><em>بر اساس داده ‏های میدانی، شواهد کافی برای تأیید اثر منفی و معنی ‏دار دو متغیر خطر درک ­شده و نگرانی‏ های اخلاقی بر سطح بکارگیری فناوری محصولات تراریخته و همچنین اثر مثبت و معنی‏ دار دو متغیر نگرش تراریخته و تأثیر اجتماعی بر سطح بکارگیری فناوری محصولات تراریخته وجود داشت.</em><em>بر اساس نتایج حاصله،</em><em> ایجاد بستر لازم برای دوره ‏های آموزشی در داخل و خارج کشور، مدیریت پایین به بالا، استفاده از مدیران مجرب و آینده‏ نگر، دادن فرصت دخالت بیشتر به محققان در تمامی مراحل برنامه‏ ریزی و توسعه این فناوری، حمایت‏ های مالی دولتی، کامل نمودن تحقیقات و </em><em>برچسب‏ گذاری روی محصولات تراریخته </em><em>پیشنهاد می‏ گردد.</em>