بررسی پراکنش و تنوع گونه‌ای علف‌های‌هرز در مزارع چغندرقند استان کرمانشاه

Abstract

به منظور شناسایی فلور و بررسی تنوع علف‌های ‌هرز مزارع چغندرقند استان کرمانشاه، 92 مزرعه چغندرقند در پنج شهرستان این استان در سال ‌زراعی 1393 در دو مرحله مورد ارزیابی قرار گرفت و در هر مزرعه شاخص‌‌های تنوع و یکنواختی محاسبه شد. بر اساس نتایج به دست آمده از بین گونه‌های شناسایی شده در مزراع چغندر قند استان پنج گونه که دارای بیشترین میزان شاخص غالبیت گونه‌ای بودند به عنوان گونه‌های با اهمیت نسبی بیشتر معرفی شدند. این گونه‌ها از علف‌های هرز تابستانه و شامل سلمه‌تره (Chenopodium album)، تاج‌خروس (Amaranthus spp)، چسبک Setaria viridis L).)، توق (Xanthium strumarium) پیچک‌صحرایی( Convolvlus arvensis)، به ترتیب با شاخص غالبیت7/197، 3/187، 3/170، 6/150 و 3/105 بودند و سایر گونه‌های علف‌هرز دارای شاخص غالبیت کمتر از 100 بودند. بر پایه شاخص تنوع گونه‌ای شانون- وینر شهرستان‌های مختلف استان در مرحله اول در 2 خوشه، و در مرحله دوم در 3 خوشه قرار گرفتند و بر اساس یکنواختی شهرستان‌های مختلف استان در مرحله اول و دوم در 3 خوشه گروه‌بندی شدند. بیشترین تنوع سیمسون در مرحله اول با 78/0 مربوط به شهرستان صحنه، و کمترین تنوع سیمسون با 67/0 مربوط به شهرستان اسلام‌آبادغرب بود. بیشترین تنوع سیمسون در مرحله دوم با 93/0 مربوط به شهرستان اسلام‌آبادغرب، و کمترین تنوع سیمسون با 83/0 مربوط به شهرستان هرسین بود. مقایسه انجام شده با آزمون t نیز در هر دو مرحله نشان داد که شهرستان‌های مختلف استان از نظر تنوع گونه‌ای نسبت به‌هم تفاوت معنی‌دار آماری دارند.